Julia Thiemann / WWF-Germany

De grootste landzoogdieren van Azië

De Aziatische olifant is kwetsbaar en wordt bedreigd door verdwijnend leefgebied en stroperij.

  • Status: Kwetsbaar
  • Leeft in het continent Azië

De Aziatische olifant

Aziatische olifanten zijn de grootste landzoogdieren van het continent Azië. Ze kunnen 6,4 meter lang worden, 3 meter hoog aan de schouder zijn en wel 5 ton wegen.

Ze zijn kleiner dan Afrikaanse olifanten en hebben verhoudingsgewijs kleinere oren, die ze constant in beweging houden om zichzelf af te koelen. Ze hebben ook een enkele 'vinger' op de bovenlip van hun slurf, in tegenstelling tot Afrikaanse olifanten, die een tweede op de onderste punt hebben. Hun huid varieert van donkergrijs tot bruin, met roze vlekken op het voorhoofd, de oren, de basis van de romp en de borst.

Een aanzienlijk aantal Aziatische mannelijke olifanten heeft geen slagtanden. Het percentage mannen met ivoor varieert van slechts 5% in Sri Lanka tot ongeveer 90% in Zuid-India - mogelijk als gevolg van de intensiteit van de ivoorjacht in het verleden. De dieren met de grootste slagtanden werden als eerste geschoten waardoor alleen de mannetjes met kleinere slagtanden hun genen nog konden doorgeven.

De Aziatische olifant leeft in India en Zuidoost-Azië in natte, moeilijk toegankelijke tropische bossen en graslanden waar veel verschillende soorten bomen en planten groeien. Doordat de bevolkingsdruk in Azië zo groot is, is het leefgebied van olifanten er veel kleiner geworden en ernstig versnipperd.

WWF-Greater Mekong / Wayuphong Jitvijak

Wat is er aan de hand?

Olifanten worden al eeuwenlang vereerd in Azië en spelen een belangrijke rol in de cultuur en religie van het continent. Ze spelen ook een cruciale rol bij het behoud van de bossen in de regio. Maar hun leefgebied krimpt en Aziatische olifanten worden daarnaast bedreigd door stroperij, illegale handel en mens-dierconflicten.

Waarom is het belangrijk om de Aziatische olifant te beschermen?

Een toekomst voor Aziatische olifanten zorgt voor een toekomst voor andere soorten en gebieden met wildernis. Door olifanten te beschermen, beschermen we ook andere dieren die in hun leefgebied leven.

Martin Harvey / WWF

Waardoor wordt de Aziatische olifant bedreigd?

  • 1

    Verdwijnend leefgebied

    De grootste bedreiging voor Aziatische olifanten is verlies en versnippering van leefgebieden. Azië is het dichtstbevolkte continent op aarde, waar ontwikkeling en economische groei het leefgebied van olifanten zijn binnengedrongen. Slechts zo'n 30% van de olifanten leeft in beschermde gebieden. Uitbreiding van menselijke nederzettingen, plantages, industrie, landbouw, mijnbouw en (spoor)wegen hebben de olifantenpopulaties in kleinere stukken bos geperst, omringd door menselijke nederzettingen die vaak traditionele trekroutes blokkeren.

    Lees verder
  • 2

    Mens-dierconflicten

    Omdat veel olifanten buiten beschermde gebieden leven, in landschappen met landbouwgronden en menselijke nederzettingen, zijn de interacties tussen olifanten en mensen toegenomen. Deze ontmoetingen, vaak negatief, leiden tot verlies en beschadiging van oogsten en eigendommen, verwondingen en overlijden. Dit kan ertoe leiden dat mensen wraak nemen op olifanten, vaak met dodelijke gevolgen.

    Lees verder
  • 3

    Stroperij

    Olifanten worden gestroopt vanwege hun ivoren slagtanden voor de illegale ivoorhandel. In tegenstelling tot hun Afrikaanse neven hebben alleen mannelijke Aziatische olifanten slagtanden. Elk gestroopt olifantenmannetje betekent dat de verhouding tussen ​​de geslachten verder uit balans raakt en de voortplanting verder beperkt wordt. In het afgelopen decennium werd opeens ook de huid van de Aziatische olifant een stropersdoelwit; er worden kralen van gemaakt en smeersels voor traditionele Aziatische medicijnen. Ook worden jonge wilde olifanten illegaal van hun kudde gescheiden om ingezet te worden in de toerisme-industrie. Vaak laten andere olifanten hierbij het leven.

    Lees verder
  • 4

    Vangst van wilde olifanten

    De illegale vangst van wilde olifanten en olifantenkalveren voor verschillende doeleinden, zoals toerisme, is een bedreiging geworden voor sommige wilde populaties en heeft een enorme invloed op de overgebleven wilde dieren.

    Lees verder

Wat doet WWF?

WWF zet zich in om de resterende olifantenpopulaties en hun leefgebieden in Azië te behouden. We werken aan herstel van trekroutes, door bossen te beschermen en beboste corridors zeker te stellen zodat olifanten geen menselijke nederzettingen hoeven te doorkruisen.

WWF doet veel onderzoek naar en werkt samen met lokale gemeenschappen om mens-dierconflicten te voorkomen en naar oplossingen te zoeken (zoals o.a. early warning-systemen).

WWF pakt ook stroperij aan door samen met de autoriteiten de handhaving van wetten over de illegale handel in olifanten en hun lichaamsdelen te verbeteren. En door samen te werken met TRAFFIC om de vraag naar ivoor op de consumentenmarkten te verminderen - allemaal onderdeel van het wereldwijde Wildlife Crime Initiative.

WWF werkt samen met de vaak arme lokale gemeenschappen die naast olifanten leven om hun levensomstandigheden te verbeteren. Dit doen we onder andere door activiteiten te stimuleren die economische ontwikkeling koppelen aan het behoud van olifanten, zoals toerisme (home-stays bijvoorbeeld) en aanverwante inkomstenbronnen. Op die manier hebben mensen voordelen van het in leven houden van olifanten en het intact houden van hun leefgebied, en zullen ze de dieren willen beschermen in plaats van benadelen.

Ondersoorten van de Aziatische olifant

Martin Harvey / WWF
Indische olifant
Indische olifant
WWF-Indonesia / Samsul Komar
Sumatraanse olifant
Sumatraanse olifant
WWF / Helmut Diller
Sri Lankaanse olifant
Sri Lankaanse olifant
Kaisa Siren / WWF
Borneose olifant
Borneose olifant

Gerelateerde artikelen

Hkun Lot

Een gebied van 10 keer Nederland ontbost in Azië, Afrika en Zuid-Amerika voor landbouw

In de periode tussen 2004 en 2017 is in Azië, Afrika en Zuid-Amerika in totaal 43 miljoen hectares natuur vernietigd. Dit is een gebied ter grootte van tien keer Nederland. De tropische bossen zijn kaalgekapt om met name ruimte te creëren voor landbouw. Dat blijkt uit het vandaag gepubliceerde overzichtsrapport 'Deforestation fronts: Drivers and responses in a changing world' van WWF.
Meer info

Strikken decimeren dierenpopulaties in Zuidoost-Azië

Valstrikken richten een slachting aan onder wilde dieren in Zuidoost-Azië en verhogen het risico dat besmettelijke ziektes van dieren op mensen overgaan. Met het rapport Silence of the Snares: Southeast Asia's Snaring Crisis slaat WWF alarm dat het steeds stiller wordt in de bossen van Zuidoost-Azië door de gevaarlijke, stiekeme strikken. Naar schatting 12,3 miljoen valstrikken bedreigen het wild in de beschermde gebieden van Cambodja, Laos en Vietnam, de landen in het hart van de strikkencrisis.
Meer info
Alain Compost / WWF

Paradijselijk Borneo ligt onder vuur

Deze week is het 'Hart van Borneo' tien jaar beschermd. Daarbuiten gaat het helaas slecht. WWF pleit ervoor om de structuur van beschermde gebieden, ecologische verbindingszones en duurzame landgebruiksgebieden, zoals duurzame bosbouw ook op andere delen van het eiland toe te passen. Daarmee kunnen natuurbescherming en duurzame ontwikkeling in evenwicht worden gebracht.
Meer info
Ola Jennersten / WWF-Sweden

Wat kan ik doen?

De natuur heeft jouw hulp nodig

Word donateur

Help mee door de natuur structureel met ons te beschermen voor een vast bedrag per maand. Je ontvangt hierbij eventueel een leuk welkomstcadeau. Samen kunnen we werken aan een prachtige wereld vól natuur!