"Strikken zijn de belangrijkste bedreiging voor tijgers in de regio en dragen in grote mate bij aan het feit dat ze nu vermoedelijk uitgestorven zijn in Cambodja, Laos en Vietnam. Als de betrokken overheden geen krachtige actie ondernemen zou een golf van uitsterving-door-strikken door Azië kunnen gaan", zegt Stuart Chapman, leider van het Tigers Alive Initiative van WWF.

Gevaar voor volksgezondheid

De simpele vallen, vaak gemaakt van staaldraad of kabel, brengen mensen en dieren heel nauw met elkaar in contact. Het dier moet immers met de hand uit de strik worden gehaald waardoor de kans toeneemt dat virussen overspringen op mensen, met alle gevolgen van dien. Wilde zwijnen, palmcivetkatten en schubdieren, dieren die vaak doelwit zijn van strikken, zijn door onderzoekers geïdentificeerd als behorend tot de soorten met het grootste risico om deze zogenaamde zoönosen over te dragen.

Bushmeat als delicatesse voor stadsbewoner

Voor een groot deel wordt de jacht met strikken gedreven door de commerciële vraag naar vlees van wilde dieren in stedelijke gebieden. Dit bushmeat wordt daar beschouwd als een delicatesse, een luxeproduct. De strikken treffen meer dan 700 soorten zoogdieren in de regio, waaronder enkele van de meest bedreigde zoals de Aziatische olifant, tijger, saola (‘Aziatische eenhoorn’) en banteng (een wild rund). Strikken doden en verminken zonder onderscheid, elk dier kan erin lopen. Dieren liggen soms dagen of weken weg te kwijnen voordat ze overlijden aan hun verwondingen. In het zeldzame geval dat een dier ontsnapt, zal het vaak later alsnog doodgaan aan de wond of een infectie.

Een saola

Halvering aantal tijgers in Maleisië door strikken

Een van de belangrijkste overgebleven tijgerlandschappen van Zuidoost-Azië, Belum-Temengor in Maleisië, zag tussen 2009-2018 het aantal tijgers afnemen met 50 procent, voornamelijk als gevolg van wijdverbreide stroperij met strikken. “Het simpelweg verwijderen van strikken is niet genoeg. De handhaving moet stukken beter en de wetten moeten strenger worden om een effectief afschrikmiddel tegen strikken te kunnen zijn. En de inheemse en lokale gemeenschappen zullen als partners moeten meedoen om deze dreiging een halt toe te roepen," zegt Sophia Lim, CEO bij WWF-Maleisië.

Strikken bedreigen de voedselzekerheid van inheemse gemeenschappen

Het commercieel strikken om te voorzien in de vraag naar bushmeat vanuit de stad, is nu een van de belangrijkste oorzaken van de strikkencrisis die zoveel wilde dieren het leven kost en de tijger lokaal heeft weggevaagd. Maar het vormt ook een bedreiging voor de voedselzekerheid van afgelegen of inheemse gemeenschappen. Uit studies is gebleken dat zij voor hun voedsel vaak afhankelijk zijn van wilde dieren. In de steden wordt het vlees van wilde dieren voornamelijk gegeten door de koopkrachtige midden- of hogere klasses en niet door armere mensen met minder voedselzekerheid.

Dringend actie nodig

Er is dringend actie nodig om deze bedreiging voor dieren in het wild, ecosystemen en de volksgezondheid aan te pakken. Overheden moeten de handel en consumptie van wildlife met een hoog risico op de overdracht van zoönosen voorkomen. Om deze maatregelen te laten slagen, zal de regio ook meer moeten investeren in het beheer van zijn beschermde gebieden.