Teo Lucas / Gigante Azul / WWF

VROEGER DE WALVISJACHT, NU VERVUILING EN BIJVANGST

De grootste zeezoogdieren ter wereld worden bedreigd.

  • Locatie: alle oceanen
  • Bedreigingen: bijvangst, vervuiling, scheepvaart en jacht
  • Ook in de Noordzee leven walvissen!

Wat is er aan de hand?

Jaren geleden waren de dieren het doel van de walvisjacht en werden ze massaal gedood. In die tijd zijn de aantallen walvissen drastisch gedaald en bevonden sommige walvissoorten zich op het randje van uitsterven. Sinds 1986 is de commerciële jacht op walvissen verboden, ook al negeren landen als Japan, IJsland en Noorwegen dit verbod nog steeds. Ondanks dat zijn de aantallen walvissen van sommige soorten nog steeds niet hersteld. Bijvangst, scheepvaart en verlies van leefgebieden zijn nu de grootste bedreigingen voor walvissen. Ook klimaatverandering, geluidsoverlast en plasticvervuiling bedreigen deze zachtaardige reuzen.

Waarom is het belangrijk om de walvis te beschermen?

Walvissen spelen een bijzondere rol in onze strijd tegen klimaatverandering. Ze slaan tijdens hun leven grote hoeveelheden CO2 op in lichaam. Als ze sterven nemen ze dit mee naar de bodem van de oceaan, waar het begraven blijft. Ook heeft walvispoep een belangrijke invloed op CO2 in de atmosfeer. De poep voedt namelijk fytoplankton; dit zijn kleine diertjes die CO2 opnemen en omzetten in zuurstof.  

Cat Holloway / WWF

Een paar weetjes over de walvis

  1. Walvissen worden verdeeld in twee groepen: de baleinwalvis en de tandwalvis. De baleinwalvis heeft een filter in zijn bek waardoor hij klein voedsel kan eten en de tandwalvis heeft tanden waarmee hij grotere vissen kan vangen.
  2. Bultruggen hebben een grote vetvoorraad. Daardoor hoeven ze een groot deel van het jaar niet te eten.
  3. Blauwe vinvissen zijn de grootste zoogdieren op aarde.
  4. Tandwalvissen hebben een 'meloen' in hun voorhoofd. Dit is een rond orgaan waarmee de walvissen met elkaar kunnen communiceren door middel van echolocatie. 
Bultrug boven water Cat Holloway / WWF

Bedreigingen

Walvisjacht was lang geleden de grootste bedreiging voor walvissen. De dieren werden gedood voor vrijwel hun hele lichaam, vlees, vinnen, tanden, botten, (levertraan)olie en amber. Tegenwoordig hebben veel walvissen last van de vervuiling van de oceaan en van overlast veroorzaakt door lawaai van menselijke activiteiten. Daarbij verandert hun leefomgeving door overbevissing en klimaatverandering. Die dieren komen ook vaak vast te zitten in visserijmaterialen.

Meer info
Close-up walvis oog naturepl.com / Mark Carwardine / WWF

Beschermen

We werken hard aan het verbeteren van de situatie van de walvissen. We werken op lokale en internationale schaal samen met landen en organisaties zoals de Internationale Walvisvaartcommissie, om aan te dringen op het maken en naleven van regels voor walvisbescherming. We willen bijvoorbeeld dat er langzamer wordt gevaren in gebieden waar walvissen leven om aanvaringen en scheepvaartgeluid te verminderen. Ook doen we samen met wetenschappers onderzoek naar walvissen om ze nog beter te kunnen beschermen.

Meer info

De walvis

Walvissen zijn zoogdieren die in water leven. Ze hebben net als wij lucht nodig om te ademen en ze baren levende jongen - in tegenstelling tot de meeste vissen die met hun kieuwen zuurstof uit het water filteren en eitjes leggen. Je kunt walvissen herkennen aan de spuitgaten op hun kop, daar ademen ze mee.

Er bestaan veel soorten walvissen, zoals de bultrug en noordkaper. Walvisachtigen zijn in te delen in twee groepen: baleinwalvissen en tandwalvissen. Baleinwalvissen leven van dierlijk plankton, zoals krill, en kleine vissen, zoals haring. Met hun baleinen (een soort lange borstels in hun bek die werken als zeef) filteren ze de diertjes uit het water. Blauwe vinvissen kunnen per dag wel 4 ton krill wegwerken. De meeste baleinwalvissen zijn enorm groot, de bultrug kan bijvoorbeeld wel 18 meter lang worden en de blauwe vinvis is met soms wel bijna 30 meter, het allergrootste dier op aarde. Tandwalvissen, zoals dolfijnen en bruinvissen, gebruiken hun tanden om vissen, schelp- en schaaldieren of inktvis te eten. Tandwalvissen zijn over het algemeen kleiner dan baleinwalvissen. Behalve de potvis, dat is de grootste tandwalvis en deze is gemiddeld 16 meter lang. Dolfijnen zijn dus ook walvisachtigen, maar worden in een andere 'familie' gecategoriseerd.

Sommige walvissen leven graag alleen, andere het liefst in groepen. Bij dolfijnen en potvissen blijven de kleintjes van walvissen, de kalfjes, langere tijd bij hun moeder. Walvissen communiceren met elkaar door middel van geluiden onder water. Baleinwalvissen maken lange liederen van verschillende tonen en klanken die soms wel kilometers ver te horen zijn. Dolfijnen en potvissen vangen door middel van klikgeluiden hun voedsel (dit heet echolocatie). Menselijk geluid op zee (scheepsmotoren, olieboringen, heien voor windmolens) kan het gehoor van walvissen beschadigen of verstoren, waardoor het moeilijker kan zijn voor de dieren om elkaar te vinden en te communiceren en dus ook om zich voort te planten en te eten.

Richard Barrett / WWF-UK

Walvissoorten

Over de wereld vind je verschillende soorten walvissen. Sommige leven in de Noordzee, zoals de bruinvis, en sommige leven in de Noordelijke IJszee, zoals de beloega en de narwal. Lees meer over deze walvissoorten.

Waar zijn we actief?

Onze focusgebieden voor de walvis

Jeff Duerr
Oceanen over de wereld
Oceanen over de wereld
Tweederde van onze aarde bestaat uit oceaan. Duizenden zeedieren en planten leven in zee.
Global Warming Images / WWF
Noordpool
Noordpool
Het Noordpoolgebied ziet er onverwoestbaar uit, maar de natuur is heel kwetsbaar.

Resultaten en Updates

naturepl.com / Luis Quinta / WWF

Walvisjacht IJsland is enorme stap terug

IJsland gaf op 5 december toestemming aan twee walvisvaartbedrijven om tot 2029 elk jaar meer dan 400 vinvissen te doden.
Meer info
naturepl.com / Doug Allan / WWF

Op zoek naar ijswalvissen in het Noordpoolgebied

WWF-medewerker Gert vertelt over het Arctic Blue Corridors rapport: een mijlpaal voor een goed beheer van het Noordpoolgebied.
Meer info

Onze kleine dushi walvissen en dolfijnen

WWF-medewerker Stacey neemt je mee op walvisexpeditie op de ABC-eilanden.
Meer info
Justin Jin / WWF-US

De ‘glimlach van de bruinvis’ herleeft – en doet mijn hart gloeien

Expert rivierdolfijnen Daphne vertelt in haar blog over de Yangtze bruinvis, de enige zoetwaterbruinvis ter wereld.
Meer info
Jeff Duerr

Een historisch verdrag voor de bescherming van de oceanen!

Geweldig nieuws voor de natuur, voor het klimaat en voor ons mensen. Met het oceanenverdrag moet in 2030 minstens 30% van de zee in 2030 beschermd gebied zijn. ‘The High Seas Treaty’ zoals het verdrag officieel heet, was hard nodig, want op dit moment is slechts 1% van de internationale wateren beschermd.
Meer info
Richard Barrett

Migratieroutes voor walvissen in de Grote Oceaan moeten snel beschermd worden

Er is spoedige samenwerking nodig om migrerende walvissen in de oostelijke Stille Oceaan te beschermen. We moeten de bedreigingen voor deze dieren beperken en snel actie ondernemen in deze hele regio. Dit roept een nieuw rapport van WWF en partners op.
Meer info

Is de walvis jouw favoriete dier?

Bestel een walvisproduct uit onze webshop

Coq en Pâte schrift - Walvis - donkerblauw

€ {{variantPrice}} € {{originalPrice}}
€ {{variantPrice}}

WWF-knuffel Bultrug walvis (33 cm)

€ {{variantPrice}} € {{originalPrice}}
€ {{variantPrice}}
Richard Barrett

Wat kan ik doen?

Help vandaag al mee

Geef een eenmalige gift

Steun ons werk om de natuur te beschermen met een eenmalige gift. Kies hieronder je giftbedrag en klik op de button om daarna je gegevens in te vullen.