Dit is niet alleen een politieke afspraak. Volgens wetenschappers is minimaal 30 procent bescherming nodig voor de oceaan en alles wat er in de oceaan leeft, om te kunnen blijven functioneren. Dit kan alleen als regeringen, bedrijven, wetenschappers, inwoners en organisaties samenwerken. Deze oceaanconferentie maakt dat mogelijk en dat is hard nodig want we liggen achter op gemaakte afspraken.  

Grootste beschermde zeegebied ter wereld 

Gelukkig waren er diverse hoopvolle resultaten, zoals Frans-Polynesië dat het grootste beschermde zeegebied ter wereld (bijna 5 miljoen km2) heeft aangekondigd. Zo waren er nog diverse andere landen die hun beschermde zeegebieden hebben uitgebreid. Na deze toezeggingen na de conferentie zitten we naar schatting op zo'n 10 procent beschermd zeegebied. Toch zijn we er nog niet met slechts 5 jaar te gaan en nog 20 procent beschermd gebied effectief te beheren.  

Niet meer ieder voor zich 

Met nu 51 ratificaties (50 landen + EU) is een betere bescherming van de volle zee binnen handbereik en kunnen er straks eindelijk beschermde zeegebieden op het grootste deel van de oceaan worden uitgeroepen door landen. Het is dan niet langer ieder voor zich, maar samenwerking voor de zorg van de oceaan. Daarmee kunnen netwerken van beschermde zeegebieden ingesteld worden waarmee bijvoorbeeld zwemroutes van onder andere walvissen en zeeschildpadden veiliggesteld worden. Zo kunnen hun jongen veilig van voortplantings- naar voedselgebied komen.

Minder botsingen met walvissen 

Een aankondiging van Peru om een scheepvaartroute te verleggen uit een belangrijke zwemroute voor bultruggen en andere walvissen ging mij extra aan het hart omdat het direct volgt uit ons Blue Corridors werk. Op deze manier gaan bultruggen en hun kalfjes een veiligere toekomst tegemoet.  

Lancering Blue Corridors voor walvissen én zeeschildpadden 

Deze oceaantop ging mij extra aan het hart omdat we twee hele belangrijke tools hebben gelanceerd waar ik zelf nauw betrokken bij ben: bluecorridors.org. Je kunt op dit platform met online kaarten de routes van diverse soorten walvissen op verschillende plekken op de wereld zien. Dat is gelukt dankzij het samenbrengen van satellietgegevens van meer dan 50 wereldwijde onderzoeksgroepen. Je ziet de migratieroutes van walvissen van en naar hun voortplantingsgebieden, naar de kraamkamers waar ze hun kalfjes baren maar ook belangrijkste voedselgebieden van deze oceaanreuzen. Daarmee geven we inzicht in welke gebieden impactvol zijn om te beschermen. Ik was persoonlijk betrokken bij dit project en ik was dan ook ontroerd toen ik de online beelden voor het eerst zag. Zo gaaf dat dit gelukt is! Lees er alles over in dit nieuwsbericht.

BlueCorridors.org toont niet alleen hele bijzondere en waardevolle informatie over walvisroutes, maar het biedt ook oplossingen. Het laat zien waar de knelpunten zijn en hoe we de routes veiliger kunnen maken. Bijvoorbeeld door in bepaalde tijden van het jaar in bepaalde gebieden de snelheid van schepen te verminderen. Na het succes van walvissen lanceerden we de start van Blue Corridors voor zeeschildpadden. 

 Goede resultaten uit Nice

Een aantal haai-lights als uitkomst van de conferentie: 

• Uitbreiding van beschermde zeegebieden van zo'n 8 procent naar 10 procent.
• 50 landen + EU aan boord voor bescherming volle zee.
• 37 landen spreken zich momenteel uit voor een halt op mijnbouw in de diepzee.
• Met nu meer dan 100 ratificaties zijn er minder dan 10 landen nodig om een belangrijk verdrag over niet-duurzame visserij-subsidies in werking te laten treden.
• Meer dan 90 landen hebben zich uitgesproken voor een wettelijk bindend verdrag om plasticvervuiling tegen te gaan.
• Het Verenigd Koninkrijk kondigt een verbod op bodemberoerende visserij (zoals met sleepnetvisserij)  in beschermde zeegebieden aan. 
• 11 landen committeren zich aan de bescherming van klimaatbestendige koraalriffen.
• Er is nu een coalitie om uitsterven van haaien en roggen te voorkomen en WWF heeft een award gekregen voor kustherstel in zuidwest Indische oceaan. 
• Er is een coalitie van 35 landen opgericht voor minder herrie onder water 
• Peru heeft aangekondigd om scheepvaartroutes te verleggen en daarmee aanvaringen met walvissen te verkleinen.

Nice laat zien: actie is nu nodig

Er zijn belangrijke stappen gezet om oceanen beter te beschermen, duurzaam te beheren en natuurlijke grenzen te respecteren. Toch zijn we nog ver verwijderd van echte actie. De komende jaren zullen regeringen en commerciële partijen moeten laten zien dat ze het echt anders doen om de gemaakte afspraken te behalen. Bovendien is er nog veel meer financiering nodig om dit mogelijk te maken. Alleen al voor het behalen van het duurzaamheidsdoel 14 (van de Sustainable Development Goals) ‘leven onder water’ wordt dit geschat op een jaarlijks bedrag van 175 miljard dollar. De komende jaren zijn bepalend voor de toekomst van de oceanen.  

Sprankjes hoop

We kunnen niet doorgaan op dezelfde voet en blijven praten. Als duiker vind ik het steeds confronterender om bij koraalriffen te duiken, omdat je de invloed van klimaatverandering, schadelijke vistechnieken, kustbebouwing en vervuiling ziet. Riffen die ooit kleurrijk waren en boordevol leven, wankelen tussen leven en dood. Maar ik zag ook hoop! Er is nog heel veel om te beschermen en zoals David Attenborough laat zien in de film Ocean is leven in zee in staat om te herstellen. Dagelijks werk ik met collega’s van over de hele wereld die dag en nacht in actie komen om walvissen te beschermen, om zeeschildpadden en hun nesten veiliger te maken, om beschermde zeegebieden uit te breiden en belangrijke ecosystemen zoals koraalriffen en mangrovebossen te herstellen, ook via dit soort conferenties.  

Bescherming en herstel, het werkt!

Sinds het verbod op de commerciële walvisjacht zijn sommige soorten walvissen in aantallen aan het toenemen. Sinds er niet meer in zeeschildpadden gehandeld mag worden, zie je op diverse plekken herstel van groene zeeschildpadden. En koraalriffen die enkele jaren met stekjes zijn versterkt, groeien alweer mooi uit tot riffen. Natuurbescherming en -herstel werkt! Soms moeten we de natuur een handje helpen, maar daarna kan ze het vaak weer prima zelf oplossen. Daarom is het nakomen van en verbinden aan verdragen die aan deze onderwerpen raken zo belangrijk. En we liggen achter, terwijl leven in zee verder afneemt en bedreigingen toenemen. 

Er is nog hoop, maar actie is NU nodig!

Zoals David Attenborough al zei: “After almost 100 years on the planet, I now understand the most important place on Earth is not on land, but at sea." En dat is een feit. We hebben de oceanen nodig voor zuurstof, voedsel, inkomsten, voor klimaatregulering, om onze planeet leefbaar te houden. Maar dat kan alleen als we goed voor de oceaan en het zeeleven zorgen. Het is afhankelijk van onze bescherming. De oceaan heeft onze hulp bij herstel nodig. Help jij ook mee?