Rivierdolfijnen behoren tot de meeste bedreigde diersoorten ter wereld. Dat komt omdat iedere soort in z’n eigen specifieke rivier leeft, en die leefgebieden onder grote druk staan. Zo leefde in de Yangtze-rivier in China ooit de Chinese vlagdolfijn. Die is sinds 2007 uitgestorven. Vroeger leefden er verschillende soorten rivierdolfijnen, maar nu zijn er nog maar vijf soorten over, die in Azië en Zuid-Amerika leven.

De rivierdolfijn speelt een belangrijke rol in het onderwaterleven. Hij is een roofdier en zorgt ervoor dat diverse soorten vis in balans blijven. Het dier is ook een uitstekende indicator voor de gezondheid van de rivier. Als de rivier te vervuild, te versnipperd of overbevist is, kan de rivierdolfijn er niet goed overleven.

WWF werkt hard om de rivierdolfijn te beschermen. Door samen te werken met lokale bevolking, het bedrijfsleven en beleidsmakers kunnen oplossingen bedacht worden om de gezondheid van de rivier te verbeteren. Door de dolfijnen te monitoren kunnen we zien welke gebieden het belangrijkst zijn. Hier kan dan bijvoorbeeld voorkomen worden dat er nog een dam wordt gebouwd die hun leefgebied nog verder zou inperken.

Samen met de lokale bewoners ontwikkelen we een methode om te voorkomen dat dolfijnen per ongeluk in vissersnetten terechtkomen en verdrinken. Door middel van ‘pingers’ zenden we een hoog geluid uit dat dolfijnen irritant vinden, en waardoor ze afstand houden tot het net.

De Amazone is ongelofelijk groot, en we weten dan ook niet precies waar dolfijnen leven. Om een goed beeld te krijgen van hoeveel rivierdolfijnen er nog zijn, waar ze het liefste zwemmen en hoe ze zich gedragen, werken we met drones, e-DNA technieken en met satelliet 'tags'. Deze laatste methode vertelt ons dat rivierdolfijnen soms wel 330 kilometer zwemmen, naar de plekken (veelal beschermde natuurgebieden) waar de meeste vis zit! En dat leert ons weer: natuurbescherming heeft écht zin.

De rivierdolfijnen leven in een aantal grote rivieren in Azië en Zuid-Amerika. Rivierdolfijnen zijn veel minder bekend dan hun naaste verwanten, de dolfijnen die in zee leven. Rivierdolfijnen zijn lastiger te zien dan de zee-soorten omdat ze zoveel tijd onder (troebel) water doorbrengen en omdat er steeds minder zijn. Net als andere dolfijnen ademen ze lucht in en hebben longen. 

Rivierdolfijnen zijn 13 maanden zwanger en de moeder voedt het kalf onder water voor ongeveer 2 jaar. Deze lange borstvoedingsperiode maakt de band tussen moeder en kind heel speciaal, maar het zorgt er ook voor dat rivierdolfijnen zich maar eens in de drie tot vijf jaar voortplanten. Dit maakt ze kwetsbaar voor uitsterven als de druk van buitenaf groot is.

In de Amazone

De Amazone rivierdolfijn is een intelligent, speels en vriendelijk dier, dat lijkt te grijnzen als hij enthousiast wordt. Hij maakt fluitende en klikkende geluiden door zijn spuitgat om onder water te communiceren en om zijn prooien en soortgenoten te detecteren gebruikt hij echolocatie, net als vleermuizen. Als de Amazone rivierdolfijn ouder wordt, verander hij langzaam van kleur, van grijs naar roze. Ook gedrag en zonlicht beïnvloeden zijn kleur: soms worden ze zo roze als een flamingo.

In de Amazone zijn overstromingen heel belangrijk: in de regenperiode trekken de dolfijnen het dan overstroomde bos in, om zich voort te planten en hun kleintjes op te voeden. Door zijn wendbare nek kan de Amazone rivierdolfijn tussen de boomwortels door zwemmen, en zo de lekkerste visjes bereiken.