César David Martinez

De Amazone is een bron van leven

Met een oppervlakte van 6,7 miljoen km2 is de Amazone de grootste nog overgebleven jungle ter wereld.

  • De rivier loopt van Peru door Brazilië tot de Atlantische Oceaan
  • Regelmatig geteisterd door hevige bosbranden

Een diverse wereld

Ongeveer 10% van alle planten- en diersoorten wereldwijd leeft in deze bijzondere regio, die negen landen beslaat. De Amazonerivier is bijna 7.000 kilometer lang en bevat het grootste aantal soorten zoetwatervissen ter wereld. Ook wonen er zo’n 35 miljoen mensen die afhankelijk zijn van het gebied voor voedsel, grondstoffen en water. Ongeveer 9% van de bevolking bestaat uit inheemse volkeren. Er leven 350 verschillende etnische groepen, waarvan zo’n 60 gemeenschappen nog steeds volledig geïsoleerd.

naturepl.com / Kevin Schafer / WWF

Bedreigingen voor de Amazone

 

 

  • 1

    Landbouw en veeteelt

    Veel bos wordt gekapt om plaats te maken voor veeteelt en kleinschalige landbouw. Maar ook de aanleg van grote plantages zorgt voor ontbossing. De vraag naar bijvoorbeeld soja en palmolie groeit wereldwijd nog steeds. Soja wordt grotendeels verwerkt tot veevoer. Palmolie vind je in heel veel producten, van margarine tot cosmetica.

  • 2

    Dammen

    In de Amazone staan honderden waterkrachtcentrales op de planning. Al die dammen blokkeren de rivieren, wat de natuurlijke water- en sedimentafvoer ernstig verstoort. Ook bedreigen deze dammen de natuurlijke stroom van de rivier, lopen soorten als rivierdolfijnen gevaar en overlappen de locaties van dammen vaak met beschermde gebieden waar inheemse bevolking woont. 

  • 3

    Wegen

    Voor alle veeteelt, plantages en dammen zijn wegen nodig. Hierdoor wordt het ondoordringbare oerwoud toegankelijk voor verdere (illegale) houtkap.

  • 4

    Goudwinning

    In de Amazone wordt illegaal veel goud gewonnen. Het kwik dat daarbij gebruikt wordt, vervuilt de meren, rivieren en het grondwater. Dit is slecht voor de dieren en planten, maar ook voor de gezondheid van de lokale bevolking, die voor voedsel afhankelijk is van vis.

Hoe aardig eet jij?

Met een paar simpele aanpassingen op je bord kan je al zorgen voor meer natuur. Dat noemen we Aardig Eten. Want het is aardig voor de natuur en aardig voor jezelf. Benieuwd hoe aardig jij zelf eet? Doe dan de test.

Doe de test
Nicolas Villaume / WWF-US

De Amazone beschermen

 

 

  • 1

    Gebieden beschermen

    We zetten ons in voor beschermde gebieden, met als doel dat in 2030 de ontbossing in de Amazone is gestopt. We doen volop onderzoek naar kwetsbare soorten en de behoeften van de lokale gemeenschappen. Zo krijgen we inzicht in de meest kritieke gebieden, waar bescherming het hardst nodig is.

  • 2

    Duurzame productie, handel en landbouw

    Daarnaast willen we dat de bossen buiten de beschermde gebieden op een verantwoorde manier worden gebruikt. Samen met de lokale bevolking ontwikkelen we duurzame productiemethoden voor bosbouw, visserij en producten zoals paranoten, rubber en copaiba-olie, om zo minder bos te hoeven kappen voor landbouw of veeteelt. Ook helpen we ze bij de ontwikkeling van bestemmingsplannen en lobbyen we voor de erkenning van hun rechten.

  • 3

    Bossen behouden

    We stimuleren duurzame land- en bosbouw ook bij producenten, handelaren, overheden en consumenten. Dat doen we met keurmerken zoals FSC (hout), RSPO (palmolie) en RTRS (soja). Landen met veel regenwoud proberen we zover te krijgen dat ze hun bos laten staan (via het programma REDD+, oftewel Reduced Emissions from Deforestation and forest Degradation). Ze krijgen daar geld voor van andere landen. Zo belonen we ook meteen dat er minder CO2-uitstoot is.

  • 4

    Dammen tegenhouden

    Door de plannen voor waterkrachtcentrales al in een vroeg stadium met beleidsmakers te bespreken, proberen we belangrijke rivieren vrij van dammen te houden. Als ze er toch komen, dan willen we de impact ervan zoveel mogelijk beperken. Zo is een dam in een zijrivier vaak minder risicovol dan een dam in de hoofdstam van de rivier.

  • 5

    Onderzoek naar kwikvervuiling

    Daarnaast doen we onderzoek naar vervuiling met kwik door de goudmijnindustrie. Rivierdolfijnen en vissen worden bijvoorbeeld onderzocht op kwikconcentraties. Recent onderzoek door WWF en partners laat zien dat rivierdolfijnen te maken hebben met kwikvervuiling, in de Amazone en ook in de Orinoco (een rivier in Colombia, Bolivia en Brazilië).

Voor welke dieren zijn we actief?

Dieren die we willen beschermen

Staffan Widstrand / WWF
Jaguar
Jaguar
Alamy
Rivierdolfijn
Rivierdolfijn

Resultaten en Updates

Andre Dib / WWF-Brazil

Uitkomst Amazonetop: wel beschermen, geen jaartal

In Brazilië vindt van 4 tot en met 9 augustus een bijzondere Top plaats. Alle acht Amazonelanden schuiven aan voor overleg over het stoppen van ontbossing van het grootste regenwoud ter wereld. De verwachtingen zijn hooggespannen, want het is voor het eerst sinds 2008 dat de Amazonelanden bijeen komen. Directe actie is hard nodig, want op dit moment is al 17% van het woud vernietigd. Volgens WWF is het essentieel dat houtkap en illegale goudwinning zo snel mogelijk (uiterlijk per 2030) worden gestopt en dat 80% beschermd wordt, om een kantelpunt te voorkomen.
Meer info
Day's Edge Productions / WWF-US

Ondanks daling blijft de ontbossing in de Amazone groot

In de eerste vier maanden van 2023 is in het Braziliaanse Amazonegebied 38 procent minder ontbost dan in dezelfde periode vorig jaar. In de savannes van de Cerrado is in dezelfde periode echter 17 procent méér natuur verwoest door ontbossing dan in het jaar daarvoor. Dit blijkt uit gegevens van het Braziliaanse Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek (INPE). Als je alle ontbossing in Brazilië vanaf augustus 2022 bij elkaar optelt is het de hoogste mate van ontbossing die ooit is geregistreerd.
Meer info
Peter Caton / WWF-UK

Voedselproductie Zuid-Amerika daalt door ontbossing

Helaas weten we inmiddels allemaal dat grootschalige ontbossing een van de belangrijkste oorzaken is van klimaatverandering. Maar wist je dat deze verandering ook aanzienlijke gevolgen heeft voor de voedselproductie? Brazilië is een van de landen die kampt met productiviteitsverlies.
Meer info
Per Angelstam WWF

Wat kan ik doen?

De natuur heeft jouw hulp nodig

Word donateur

Help mee door de natuur structureel met ons te beschermen voor een vast bedrag per maand. Je ontvangt hierbij eventueel een leuk welkomstcadeau. Samen kunnen we werken aan een prachtige wereld vól natuur!