naturepl.com / Doug Perrine / WWF

Bijna net zo slim als mensen

Door zijn intelligentie, acrobatische sprongen en continue glimlach heeft de tuimelaar het zwaar te verduren gehad als amusement voor mensen.

  • De tuimelaar is de meest herkenbare en populaire dolfijnsoort
  • Dit vriendelijke zeedier leeft in warme tot gematigde oceanen over de hele wereld: als het water maar niet te koud is!

De tuimelaar

Deze bekende dolfijnsoort is zeer intelligent en hoort bij de slimste zoogdieren ter wereld. De tuimelaar is één van de weinige soorten die zichzelf zou kunnen herkennen in een spiegel. Ook zijn het erg sociale dieren. Ze leven in grote groepen en blijven jarenlang bij dezelfde groep en zorgen voor zieke of langzamere leden van hun familie.

Tuimelaars jagen ook in groepsverband. Ze produceren een gordijn van bubbels rondom hun prooi, zodat deze niet veel meer kan zien en naar de oppervlakte zwemt. Zo kunnen de dolfijnen ze makkelijker vangen. De tuimelaar is een echte sprinter. Als hij lange stukken zwemt haalt hij een snelheid van ongeveer op 4 km/h, maar op korte stukjes zwemt hij soms wel 45 km/h!

Door middel van echolocatie kunnen dolfijnen onderwater hun weg, hun voedsel en hun partner vinden. Ze zenden een klikkend geluid uit, en aan de hand van terugkomende echo’s kunnen ze achter de grootte, vorm en snelheid van objecten onderwater komen. Ook in hun onderlinge communicatie maken ze veel gebruik van geluid. Elk individu heeft zelf zijn eigen naam, bestaande uit een serie van fluitgeluiden. Zo kunnen ze elkaar roepen.

Chris Martin Bahr / WWF

Dolfijnen worden geboren met haren op hun snuit.

Wat is er aan de hand?

Op dit moment leven er nog ongeveer duizend tuimelaars in gevangenschap. Deze dieren worden gebruikt voor shows en interactie-programma’s, maar vaak wordt te weinig rekening gehouden met hun basisbehoeftes. Tuimelaars in het wild worden bedreigd door vervuiling van hun leefgebied. Zeeën zitten vol plastic soep en andere giftige stoffen zoals olie die niet goed zijn voor onze gezondheid en ook niet voor deze dieren. Daarnaast hebben ze last van drukke scheepvaart en visserij. Losse netten en lijnen zijn vaak oorzaken van verwondingen. Scheepvaart en andere industriële activiteiten in zee veroorzaken harde geluiden. Dolfijnen gebruiken echolocatie om hun voedsel en hun soortgenoten te vinden en hebben daardoor extra veel last van herrie onder water.

Waarom is het belangrijk om de tuimelaar te beschermen?

Door het beschermen van de tuimelaar beschermen we tegelijkertijd de zee waarin zij leven. Dit is goed voor al het leven in zee, en ook voor de lokale gemeenschappen die hiervan afhankelijk zijn. Dolfijnen zijn ook een belangrijke schakel in de voedselketen: er wordt door andere zeedieren op ze gejaagd, en ze jagen zelf op kleinere dieren. Zo blijft de balans van de onderwaternatuur in stand.

Chris Martin Bahr / WWF

Waardoor wordt de tuimelaar bedreigd?

  • 1

    Bijvangst

    Een regelmatige voorkomende doodsoorzaak voor de tuimelaars is dat ze vast komen te zitten in netten en vislijnen van vissers. Het gebeurt niet expres, maar als de dolfijn een net in zwemt, kan hij hier moeilijk uit los komen. Dan kan hij niet meer naar de oppervlakte zwemmen om adem te halen en verdrinkt uiteindelijk. Ze verdrinken daarnaast ook vaak in ‘spooknetten.’ Dat zijn oude visnetten die in zee zijn verloren of achtergelaten.

    Lees verder
  • 2

    Vervuiling van de oceanen

    Doordat de oceanen drukker zijn geworden is de vervuiling ook groter geworden. Naast consumentenafval, zijn ook de scheepvaart en visserij een grote oorzaak van vervuiling. Schepen verliezen visnetten en afval, maar ze veroorzaken ook een hoop herrie. Deze geluidsvervuiling stoort dolfijnen in hun communicatie, navigatie en rust. De oceanen bevatten inmiddels enorme hoeveelheden plastic afval. Naar schatting is dat er op dit moment al 150 miljard kilo is en er komt jaarlijks 8 miljard kilo bij. Tuimelaars eten de plastic soep per ongeluk op, en kunnen eraan sterven.

    Lees verder
  • 3

    Klimaatverandering

    De opwarming van de zeeën heeft ook invloed op de levens van tuimelaars. De dieren zijn gewend aan een bepaalde temperatuur in hun leefgebied, en het kan lastig voor hen zijn om zich snel aan te passen. Ook hebben hun prooidieren, zoals krill en vis, hier last van. Als hun aantallen afnemen, hebben de tuimelaars minder eten.

    Lees verder
  • 4

    Jacht

    Ook al is de walvis- en dolfijnjacht illegaal, er wordt nog steeds gejaagd op dolfijnen. Duizenden dieren komen hier jaarlijks bij om. Ze worden ook nog steeds gevangen genomen voor attractieparken. Een aantal parken werkt hier niet meer aan mee, maar het probleem is nog niet voorbij.

    Lees verder

Wat doet WWF?

WWF en partners wereldwijd werken aan het verduurzamen van de visserij. Zo kunnen er duurzamere vismethodes worden gebruikt, waarbij tuimelaars niet meer vast komen te zitten in netten. Er worden testen gedaan met zogenoemde ‘pingers’, apparaatjes aan een visnet die een geluid maken waardoor dolfijnen weten dat ze niet die kant op moeten zwemmen.

De plasticvervuiling in de oceanen is ook een probleem dat WWF aanpakt. Samen met lokale instanties werkt WWF aan het opruimen van het afval, door bijvoorbeeld beach clean-ups te organiseren. Naast opruimen is het voorkomen van plastic soep heel belangrijk. De oorzaak van het probleem moet worden aangepakt. Ook jij kunt hier iets aan doen. Langzaamaan komen er meer alternatieven voor plastic wegwerpartikelen, maar dit kan en moet sneller. Ook is het hoog tijd voor politieke actie. Daarom tekenden al meer dan 2 miljoen mensen wereldwijd de petitie voor een plasticvrije oceaan. Mede dankzij deze petitie hebben de VN-lidstaten tijdens de milieuconferentie begin maart 2022 besloten dat er een internationaal bindend verdrag moet komen om plastic vervuiling te stoppen.

Meer weten?

Chris Fallows / WWF
Dolfijnsoorten
Dolfijnsoorten
Lees meer over de verwanten van de tuimelaar, zoals bijvoorbeeld de rivierdolfijn!
Shutterstock / Rich Carey / WW
Oceanen
Oceanen
Tuimelaars leven in zee. Lees meer over deze mooie, maar kwetsbare onderwaterwereld.

Gerelateerde artikelen

VDOS Global / WWF-Canada

Doe mee met Wereld Oceanen Dag

Vandaag is het Wereld Oceanen Dag! En dat moet gevierd worden, want we hebben heel veel te danken aan de oceanen. Ze voorzien ons van de helft van de zuurstof die we ademen, leveren ons voedsel, maar ook ingrediënten voor medicijnen, werkgelegenheid en een prachtige en onmisbare biodiversiteit. Daarnaast absorberen ze broeikasgassen en spelen daarmee in belangrijke rol in de regulering van het klimaat. Last but not least: oceanen zijn prachtig, zowel onder als boven de zeespiegel en bieden ons met hun schoonheid de nodige inspiratie en ontspanning.
Jij kunt op Wereld Oceanen Dag (maar natuurlijk ook daarna) iets terugdoen voor de oceanen. Daarom hierbij onze tips:
Meer info
Vincent Kneefel WWF

Twee tasjes en één ballon: dodelijk voor babydolfijn

Alweer een zeedier gedood door plastic. Deze keer een babydolfijn in Florida.
Meer info
Lyn Treloar / WWF

Wat kan ik doen?

De natuur heeft jouw hulp nodig

Word donateur

Help mee door de natuur structureel met ons te beschermen voor een vast bedrag per maand. Je ontvangt hierbij eventueel een leuk welkomstcadeau. Samen kunnen we werken aan een prachtige wereld vól natuur!