Nature-based Solutions
Samenwerken met de natuur om maatschappelijke problemen op te lossen
Hoe kunnen we samenwerken met de natuur?
De natuur is onze bondgenoot bij het oplossen van maatschappelijke problemen, zoals klimaatverandering. Bijvoorbeeld, we hebben bossen, rivieren, graslanden en gezonde oceanen nodig om CO2 op te nemen en het klimaat stabiel te houden. Koraalriffen en mangrovebossen beschermen als natuurlijke golfbrekers onze kusten tegen extreem weer. Natuurlijk stromende rivieren met brede uiterwaarden beschermen ons tegen overstromingen. Gezonde zoetwatergebieden zijn essentieel voor voldoende drinkwater.
Met deze oplossingen (ook wel Nature-based Solutions, oftewel natuurlijke oplossingen genoemd), gaan we niet alleen klimaatverandering tegen, maar we versterken ook de biodiversiteit en onze eigen leefomgeving en gezondheid. Lokale gemeenschappen gebruiken soortgelijke oplossingen voor maatschappelijke problemen al jaren. Het is ook belangrijk de lokale bevolking te betrekken bij het bedenken van deze oplossingen. Zij maken vaak de problemen, zoals overstromingen, van dichtbij mee en worden beïnvloed door veranderingen in hun gebied, zoals nieuwe wetgeving of projectontwikkelingen.
Hoe werken Nature-based Solutions?
Waarom hebben we Nature-based Solutions nodig?
Onze aarde heeft te kampen met een hoop problemen die wij veroorzaakt hebben. Verlies van biodiversiteit, klimaatverandering, het verdwijnen van natuur. Miljoenen dieren en planten worden bedreigd met uitsterven en wij mensen ondervinden ook grote lasten door deze veranderingen. Er zijn vaker hittegolven, er is minder voedsel en water beschikbaar, de zeespiegel stijgt, stormen komen regelmatiger voor en nog veel meer.
Tegelijkertijd is de helft van de wereld direct afhankelijk van het gebruik van natuurlijke bronnen voor hun inkomen. Vooral in sectoren als landbouw, visserij, bosbeheer en ook toerisme worden beïnvloed door de dreiging van de veranderingen in de natuur. Zo sterven gewassen door droogte, en vissen door de opwarming van de zee.
Met Nature-based Solutions kunnen we deze problemen aanpakken en kunnen we ervoor zorgen dat we essentiële bronnen uit de natuur kunnen behouden.
"In een opwarmende wereld lopen we het risico de natuur alleen maar te zien als een bedreiging en haar krachten tegen ons in te zetten. Door te investeren in Nature-based Solutions, krijgen we de natuur ook aan onze kant."
WWF’s Jeff Opperman, Global Freshwater Lead Scientist
Wat doet WWF?
Wereldwijd werkt WWF aan Nature-based Solutions. We ontwikkelen initiatieven met de focus op de behoeften van de mens door middel van herstel van de natuur. Zo kunnen we de voordelen van Nature-based Solutions duidelijk maken en we gebruiken de wetenschap om ons te ondersteunen. De rechten van inheemse bevolking staan voorop in onze ideeën en we pleiten voor meer ruimte hiervoor in beleidsveranderingen. Door goede voorbeelden te creëren wil WWF grote financierders wereldwijd stimuleren meer in Nature-based Solutions te investeren.
In Nederland gaat de ervaring van WWF met Nature-based Solutions 25 jaar terug. We zijn de mede-grondlegger geweest voor het 'Ruimte voor de Rivier'-programma dat één van de grooste herstelprojecten van Nederland is.
Voorbeelden van Nature-based Solutions
Klimaatbuffer Limburg
Door hevige regenval overstroomden in 2021 delen van Zuid Limburg. Zo'n 80 tot 85% van de regen in het Nederlandse deel van het Geuldal is vastgehouden door de bodem. Zonder deze bufferende werking was de waterstand nog veel hoger geweest.
Met het project Natuurkracht vergroten we die werken door te zorgen voor meer natuur. Bewoners en andere partijen uit het gebied dragen actief bij aan het project. Initiatiefnemers kunnen geld aanvragen om zelf een natuurlijke oplossing te maken, van een natuurvriendelijke oever tot minibos in je tuin.
Herstel schelpdierriffen
De bodem van de Noordzee bestond ooit voor ongeveer 30% uit schelpdierriffen. Deze riffen zijn zijn belangrijk voor het leven in zee, én zorgen ook voor een natuurlijke kustverdediging.
Met een herstelproject brengen WWF-NL en ARK Natuurontwikkeling de riffen weer terug in zee. We plaatsen 3D-geprinte riffen van natuurlijk materiaal en hopen zo de natuur een 'kickstart' te geven. Uiteindelijk ontstaat er een groot, zichzelf in stand houdend schelpdierrif.
Mangrovebos bij zee
Door mangrovebossen te herstellen zorgen we op een natuurlijke wijze voor goede kustbescherming. Mangroveplanten werken als golfbrekers tijdens stormen en houden water tegen zodat er geen overstromingen plaatsvinden. De bossen slaan ook veel koolstof op en zijn belangrijk voor het behouden van biodiversiteit.
In Kenia is met steun van WWF een project opgezet waarbij de lokale bevolking zelf aan de slag is gegaan met het herplanten en behouden van mangrovebossen.
Dubbele dijken
De stijgende zeespiegel brengt Nederland steeds meer in gevaar. Dit probleem zouden we kunnen aanpakken in samenwerking met de natuur, door het maken van een systeem van dubbele dijken met opslibbende wisselpolders.
Op plekken langs de kust parallel aan de zeedijk bouwen we een extra dijk. Dan laten we het water via een opening in de eerste dijk gecontroleerd binnen. Het sediment zorgt voor een natuurlijke ophoging van het achterland, wat ook een leefgebied kan worden voor vogels, mosselen en andere dieren.
