WWF: Samenwerking met inheemse bevolking leidt tot betere bescherming natuur

 

 

 

 

 

 

Congobekken

In het Congobekken in centraal Afrika wonen de Baka. Van oudsher leeft deze inheemse bevolkingsgroep van wat het bos ze biedt. De Baka verzamelen vruchten, vissen in de rivieren en jagen voor hun eigen onderhoud op dieren. Dat doen ze al vele honderden jaren zonder de natuur uit te putten. Toch staat hun bos en de natuurlijke rijkdommen onder grote druk door oprukkende houtkap, commerciële jacht voor bushmeat en grootschalige stroperij op onder meer de bosolifanten voor hun ivoor.

Messok Dja

Een van de gebieden in het Congobekken is het Messok-Djabos. Messok-Dja is een hotspot voor de bedreigde bosolifant, er leven gorilla’s en chimpansees en de natuur is nog grotendeels onaangetast. Ook hier leven Baka als sinds mensenheugenis in harmonie met hun omgeving. Tegelijk staat ook dit gebied onder druk door ontbossing en stroperij. In het Congo-bekken is in minder dan tien jaar tijd al ruim zestig procent van de bosolifanten verdwenen.

Inzet ecoguards

Om de ongekende stroperij op korte termijn te bestrijden draagt WWF bij aan de financiering van ecoguards die in dienst zijn van de Congolese overheid. Ecoguards controleren het bos op aanwezigheid van stropers en mogen verdachten arresteren, als ze bijvoorbeeld met een kalashnikov in het bos lopen. De inzet van ecoguards is een noodzakelijk middel in de strijd tegen ongekende stroperij.

Beschermde status

Op lange termijn is behoud van Messok-Dja alleen mogelijk met een wettelijk beschermde status. Dit is ook in het belang van de Baka. Ten eerste kunnen zij zo hun traditionele levenswijze voortzetten. Die staat nu onder druk doordat hun bos en de biodiversiteit worden uitgeput. Ten tweede krijgen Baka dan garanties om gebruik te blijven maken van het bos.

Instemming vereist

Om van Messok-Dja een beschermd gebied te maken is vrijwillige instemming en medewerking van de lokale bevolking, inclusief de Baka, nodig. De Baka moeten meepraten en -beslissen, zodat hun toegang tot het bos is gewaarborgd. Omdat de Congolese wet dit niet voorschrijft, hebben wij zelf het initiatief genomen Baka actief te betrekken. WWF is structureel aanwezig in het gebied. En we werken samen met onafhankelijke, lokale sociale NGO’s uit Congo en Gabon die de Baka-gemeenschappen ondersteunen in het proces dat hopelijk leidt tot een breed gedragen bescherming van Messok-Dja.

WWF is geschrokken van de harde beschuldigingen, dat WWF betrokken zou zijn bij ernstige misstanden tegen Baka. Schenden van mensenrechten is onacceptabel. Onze medewerkers dienen zich te houden aan strikte richtlijnen die de rechten en het welzijn van inheemse bevolking en lokale gemeenschappen garanderen. Die gelden ook voor onze partners, zoals rangers in het veld.

Onafhankelijk onderzoek

Ons internationale kantoor laat inmiddels een onafhankelijk onderzoek uitvoeren naar de aantijgingen. Dit onderzoek wordt geleid door Navi Pillay, een door de wol geverfde jurist en voormalig hoge commissaris voor de mensenrechten van de VN. Een panel van experts houdt toezicht, om de onafhankelijkheid te garanderen. Mochten uit dat onderzoek misstanden naar voren komen, dan zal WWF direct tot actie overgaan.

Kirsten Schuijt, directeur van WWF in Nederland, is onthutst over de uitzending. “Die aantijgingen raken mij persoonlijk heel diep. We kunnen alleen maar succesvol de natuur die nog rest beschermen samen met lokale gemeenschappen. Inheemse volken zijn de beste natuurbeschermers die er zijn. Zij moeten rechten voor het beheer hebben. In Messok Dja zitten we middenin dat proces. WWF blijft zich inzetten voor natuurbehoud in Messok-Dja met vrijwillige instemming en medewerking van Baka voor betere bescherming van dit unieke bosgebied én zodat de traditionele levenswijze van de Baka wordt gewaarborgd’.