Belofte maakt schuld
Al in 2015 beloofde toenmalig staatssecretaris Van Dam – op verzoek van diverse natuurorganisaties - te gaan werken aan aanvullende beschermingsmaatregelen in Europees verband. Hij bevestigde deze belofte nog een keer met een ‘haai five’ aan een groep jeugdige actievoerders in 2017. Deze belofte is helaas nog niet waargemaakt. Ook in deze nieuwe strategie van Schouten staat dat Europese maatregelen nodig zijn. En dat is juist. Maar niet alleen Europees, ook nationaal is actie nodig. WWF is bijvoorbeeld blij dat de minister een verbod op het ontvinnen van en gericht vissen op haaien in Caribisch Nederland gaat verwezenlijken. Dit verbod in combinatie met educatie met een effectief management van het haaienreservaat zijn allemaal cruciaal voor betere bescherming.
Haaien en roggen zijn kwetsbaar
Veel haaien- en roggenpopulaties staan onder druk. Dit komt ook omdat de dieren langzaam groeien. Het duurt veel jaren voor ze volwassen zijn en zich kunnen voortplanten. Als ze zich eenmaal voortplanten, brengen ze vaak weinig jongen voort. Al deze biologische eigenschappen zorgen ervoor dat deze dieren dus extra kwetsbaar zijn. Visserij en/of verstoring en vernietiging van hun kraamkamers en leefgebieden heeft veel lange-termijn-impact op deze diersoorten. Daarom zal de strategie van de minister er een moeten zijn die enkele tientallen jaren vooruit kijkt.
Onze Haai Five ‘To-do- lijst' voor de minister
1. Zorg voor betere (juridische) bescherming van haaien en roggen in EU-verband. Het aanwijzen van bedreigde haaien- en roggensoorten als beschermde diersoorten is een belangrijke eerste stap.
2. Doe voor de haaien en roggen in de Noordzee ook wat u doet voor deze dieren in de Caribische wateren: bescherm de paai- en leefgebieden door er een reservaat van te maken.
3. Stel een vangstverbod en terugzetverplichting in voor alle soorten haaien en roggen in alle belangrijke paai en leefgebieden in Nederland en de EU. De Oosterschelde is bijvoorbeeld een bekende kraamkamer en een belangrijk leefgebied voor de ruwe haai, de gevlekte gladde haai en de pijlstaartrog.
4. Neem aanvullende bijvangstbeperkende maatregelen voor de visserij. Deze zijn noodzakelijk om haaien en roggen in de Noordzee en in de Nederlandse delta beter te beschermen. Alleen uitzonderingen op de aanlandplicht voor roggen kunnen het verschil niet maken.
5. Stel de benodigde capaciteit en financiële middelen beschikbaar voor handhaving en controle van de regels in haaienreservaten zoals die in Caribisch Nederland.
Goede plannen, nu ook over tot actie
De haaien- en roggenpopulaties in Nederlandse wateren, zowel in Europese delen als in de Caribische wateren, staan onder grote druk. De intentie van de Nederlandse overheid om de bescherming van haaien en roggen hoog op de (internationale) agenda te zetten ondersteunt het WWF van harte. WWF roept op deze strategie snel op te volgen met bovengenoemde maatregelen. Want die zijn nu nodig om ook echt het verschil te maken, nu en in de toekomst.
