Deze grote walvisachtige komt voor in bijna alle oceanen ter wereld en zwemt graag verre stukken. Ze maken reizen van wel 5000 kilometer. Ze bevinden zich in de lente tot aan de herfst graag in koudere wateren en zwemmen in de winter naar tropische zeeën voor het paringsseizoen. Bultruggen zijn erg actief. Ze slaan vaak met hun vinnen op het wateroppervlak en maken mooie sprongen. Hierdoor zijn ze populair bij toeristen, die graag vanaf boten op zoek gaan om deze dieren te zien. In Nederland kun je heel af en toe ook deze walvis spotten.

Bultruggen behoren tot de categorie baleinwalvissen. Dit betekent dat ze eten met ‘baleinen’, een soort zeefachtige tanden waarmee ze plankton, scholen vissen en krill uit het water kunnen filteren. Om vissen te vangen gebruiken ze een bijzondere techniek. Bultruggen drijven de vissen bij elkaar, door een soort cirkel van luchtbellen om ze heen te creëren. Dit doen ze door onder de vissen door te zwemmen in een rondje en tegelijkertijd lucht uit te stoten. Zo zijn de vissen opgesloten in een net van bubbels en kunnen ze makkelijker worden gevangen.

Een belangrijke bezigheid van bultruggen is zingen. Mannelijke bultruggen verkondigen lange roepen tijdens het paarseizoen om vrouwtjes te imponeren. Ze herhalen hun prachtige liederen soms urenlang. Je kunt een bultrug herkennen aan de grote voorvinnen, deze zijn ongeveer net zo lang als een derde van hun lichaam. Ze zijn overwegend zwart of grijs met witte buik. Bultruggen kunnen wel 18 meter lang worden en 30.000 kilo wegen. Op hun kop hebben ze knobbels zitten. Deze werken als sensoren en vertellen de bultrug veel over de omgeving waarin hij zich bevindt.

Tot de jaren 80 stond de bultrug geregistreerd als bedreigd. Sindsdien gaat het een stuk beter met het dier en zijn de aantallen gelukkig weer gestegen! Na de invoering van regelgeving rondom walvisjacht kunnen de dieren weer wat veiliger leven. Vroeger werd er veel gejaagd op bultruggen voor hun olie, vlees en baleinen. Helaas heeft Japan wel weer plannen om de jacht op bultruggen te hervatten.

Bultruggen maken lange reizen door de oceaan. Zo komen ze op veel verschillende plekken en komen dan ook veel problemen tegen. Vervuiling van de oceanen verstoort hun gedrag en gezondheid. Door menselijk toedoen verandert de oceaan langzaamaan in een plastic soep. De oceanen zijn ook drukker geworden. Er is veel scheepvaart wat drukte en herrie veroorzaakt. Herrie verstoort het gedrag van bultruggen, omdat dat het gezang van de dieren kan overstemmen. Toenemende scheepvaart is gevaarlijk in verband met een toenemende kans op aanvaringen met bultruggen.

Walvissen spelen een belangrijke rol in de gezondheid van het onderwaterleven. Bultruggen jagen op vis en houden zo de aantallen in stand.

Walvissen slaan ook koolstof uit de atmosfeer op. Ze bewaren het in hun lichaam, dat gebeurt doordat ze groeien en eten. Het is vergelijkbaar met bomen, die slaan ook CO2 op in hun stammen. Als walvissen sterven, nemen ze het CO2 met zich mee naar de bodem van de zee. Dan komt het dus niet in de lucht maar blijft het onderwater. Ook is walvispoep erg goed tegen CO2. Fytoplankton gebruikt de walvispoep en zet het via fotosynthese om in zuurstof. Walvissen maken zo ook deel uit van onze strijd tegen klimaatverandering.

WWF werkt al meer dan 50 jaar aan walvisbescherming. In de jaren 80 hebben we bijgedragen aan de nieuwe regelgeving rondom walvisjacht en met succes, want de aantallen bultruggen zijn sindsdien toegenomen. Zo zien we dat natuurbescherming werkt!

Maar hier blijft het niet bij. Nog veel bultruggen komen om door visnetten en -lijnen, scheepvaart (botsingen) en plastic afval. WWF doet veel onderzoek naar het gedrag van bultruggen. Als we meer weten over hun zwemroutes en gedrag, kunnen we gerichtere beschermingsmaatregelen nemen. We werken samen met visserij-organisaties om bijvangst te verminderen door andere vistechnieken te gebruiken. We werken ook aan meer beschermde zeegebieden, waar de bultruggen veilig kunnen leven.