Wetenschappelijk rapport: stikstofuitstoot moet snel fors omlaag

Natasja Oerlemans, Wereld Natuur Fonds: “Dit is noodzakelijk onderzoek naar de ecologische gevolgen van stikstof. Met dit rapport staat vast dat een veel ambitieuzere aanpak noodzakelijk is. Nederland moet fors de uitstoot van stikstof terugdringen om natuur te redden én economische ontwikkeling weer mogelijk te maken. Zolang de natuur achteruit blijft gaan, komen we deze crisis niet uit.”

Aanpak moet omhoog

WWF-NL is kritisch op de stikstofaanpak van het kabinet. De reductie in de periode tot 2035 is veel te laag, duurt te lang en veel van de voorgestelde maatregelen zijn volgens wetenschappers onvoldoende effectief. Ook zetten experts vraagtekens bij de juridische houdbaarheid. De Europese Habitatrichtlijn, waarmee bijzondere natuur beschermd zou moeten worden door Nederland, stelt namelijk dat verslechtering van de staat van de natuur niet is toegestaan. Uit het rapport blijkt dat verslechtering wel degelijk plaats zal vinden als het kabinet de aanpak niet opschroeft.

Stapeleffect

Doordat de ambities te laag zijn, kan natuurverlies in Nederland zelfs in een versnelling terecht komen. Dit komt doordat een overmaat aan stikstofuitstoot zorgt voor een ‘stapeleffect’: elk klein beetje stikstof te veel heeft extra schadelijke gevolgen voor het bodemleven, de waterkwaliteit, de plantengroei en daardoor ook voor onder andere vogels en insecten. In het rapport van ‘Stikstof en natuurherstel’ wordt dit uiteengezet. Het rapport gaat ook in op de effecten en mogelijkheden van natuurherstelmaatregelen.

Minimaal 70% reductie

De auteurs concluderen dat in droge natuurgebieden herstelmaatregelen om een teveel aan stikstof aan te pakken ongunstige bijwerkingen kunnen hebben. Zo is het plaggen van heide een mogelijkheid om overtollig stikstof kwijt te raken, maar daarmee verdwijnen ook veel andere nutriënten uit een gebied, zodat bij blijvend te hoge stikstofdepositie de onbalans alleen maar groter wordt. De enige conclusie om natuur te redden en ontwikkeling weer mogelijk te maken: terugdringen van de uitstoot met minstens 70%. WWF-NL doet een dringend beroep op formerende partijen om dit in het regeerakkoord af te spreken.

Het onderzoek 'Stikstof en natuurherstel – Onderzoek naar een ecologisch noodzakelijke reductiedoelstelling van stikstof' wordt gesteund door:

1. Prof. dr. M.N.C. Aarts - Professor Socio-Ecological Interactions – Rijksuniversiteit Nijmegen
2. Prof. dr. M.A.P.A. Aerts - Hoogleraar Systeemecologie - Vrije Universiteit Amsterdam
3. Prof. dr. C.J. Bastmeijer - Professor of Nature Conservation and Water Law – Universiteit van Tilburg
4. Prof. dr. M.P. Berg - Hoogleraar Bodemfauna en Natuurlijke Ecosysteem Dynamiek - Vrije Universiteit Amsterdam en Universiteit Groningen
5. Prof. dr. J.J. Boersema - Hoogleraar Grondslagen van de milieuwetenschappen – Universiteit Leiden
6. Prof.dr.ir. P.M. van Bodegom - Professor Environmental Biology - Universiteit Leiden
7. Prof. dr. ir. C. Both – Ecologie en klimaatsverandering - Rijksuniversiteit Groningen
8. Em. prof. dr. L. Brussaard – Em. hoogleraar bodembiologie – Wageningen Universiteit
9. Prof. dr. ir. G.B. De Deyn – Bodembiologie – Wageningen Universiteit
10. Prof. dr. M. Dicke – Hoogleraar Entomologie – Wageningen Universiteit
11. Prof. dr. R. van Diggelen, Hoogleraar Ecosysteembeheer, Universiteit Antwerpen
12. Prof. dr. ir. N.D. van Egmond - hoogleraar Milieukunde en Duurzaamheid – Universiteit Utrecht
13. Prof. dr. ing. J.W. Erisman – Professor Environmental Sustainability – Universiteit Leiden
14. Prof. dr. R.P.B. Foppen – Professor Integrated Conservation Biology – Radboud Universiteit Nijmegen
15. Prof. dr. ir. J.W. van Groenigen – Bodembiologie – Wageningen Universiteit
16. Prof. dr. ir. D. Kleijn - Chair Plant Ecology and Nature Conservation – Wageningen Universiteit
17. Prof. dr. J.C.J.M. de Kroon - Hoogleraar Plant Ecology – Radboud Universiteit Nijmegen
18. Prof. dr. H.B.J. Leemans – Hoogleraar Milieusysteemanalyse - Wageningen Universiteit
19. Prof. dr. ir. L. Mommer – Hoogleraar Plant Ecologie en Natuurbeheer – Wageningen Universiteit
20. Prof. dr. H. Olff - Hoogleraar Ecologie en Natuurbescherming - Rijksuniversiteit Groningen
21. Prof. dr. T. Piersma - Hoogleraar Trekvogelecologie - Rijksuniversiteit Groningen & Koninklijk NIOZ
22. Em. prof. dr. ir. JD van der Ploeg – Em. hoogleraar rurale sociologie – Wageningen Universiteit
23. Em. prof. dr J.W.F. Reumer - Em. hoogleraar Vertebrate Paleontology - Universiteit Utrecht
24. Prof. dr. H.A.C. Runhaar - Governance of Nature and Biodiversity - Universiteit Utrecht
25. Prof. dr. H. Siepel - Head of Department Animal Ecology and Physiology – Radboud Universiteit Nijmegen
26. Prof. dr. A.J.P. Smolders - Bijzonder hoogleraar Toegepaste Biogeochemie - Radboud Universiteit Nijmegen
27. Prof. dr. M.B. Soons - Professor in Plant Dispersal Ecology and Conservation – Universiteit Utrecht
28. Prof. dr. A. Tukker – Hoogleraar Industriële Ecologie en directeur van het Centrum voor Milieuwetenschappen (CML) - Universiteit Leiden
29. Prof. dr. E. Turnhout - Professor in The Politics of Environmental Knowledge – Wageningen Universiteit
30. Prof. dr. ir. P.H. Verburg, Hoogleraar Milieugeografie, Vrije Universiteit Amsterdam
31. Em. Prof. dr. L.E.M. Vet - Em. hoogleraar Evolutionaire Ecologie – Wageningen Universiteit
32. Prof. dr. ing. M. G. Vijver – Professor of Ecotoxicology – Universiteit Leiden
33. Prof. dr. ir. F.T. de Vries - Professor of Earth Surface Science, Universiteit van Amsterdam
34. Prof. dr. M.J. Wassen - Professor in Environmental Sciences – Universiteit Utrecht
35. Prof. dr. M. WallisDeVries - Plant Ecology & Nature Conservation Group – Wageningen Universiteit