Operatie Jonas in Katwijk: “Als je iets samen oppakt, dan kun je zoveel bereiken.”

Wie de afgelopen maanden de omgeving van Katwijk bezocht, ontkwam er niet aan. Operatie Jonas was overal: van plastic vissen in Leiden, Delft en Den Haag tot een lasershow op de vuurtoren en een kunsttentoonstelling op het gemeentehuis van Katwijk. De verantwoordelijke: Cees van Vos (69), coördinator van het vrijwilligersteam van regio Haaglanden.

Strandjutter

Cees is behalve vrijwilliger ook strandjutter. Elke maandag en vrijdag gaat hij op pad. Zo kreeg hij een idee voor Wereld Oceanen Dag: een walvis op het strand. “Dat leek mij een mooi signaal. Vooral als we die konden laten imploderen en dat er dan plastic in de maag zit.” Maar helaas, de gemeente ging er niet in mee.

Toch was dit het begin van een serie van belangrijke samenwerkingen, die de overkoepelende naam Operatie Jonas kreeg. Een groep Katwijkse ondernemers, die onder de naam 20Duurzaam20 werken aan de verduurzaming van hun ondernemingen, hielp mee. “Het grote succesverhaal van Operatie Jonas is de samenwerking met vele partijen. In het begin hoorden we wel eens: ‘ja maar, dat doen zij al’ of ‘dat wordt daar al gedaan’. Maar ik heb gemerkt dat als je écht samen dingen oppakt, dat je heel veel kunt bereiken.”

Lasershow

Het met plastic inpakken van de Katwijkse vuurtoren was een ander ludiek idee. Ook daar kregen ze geen vergunning voor. “De medewerking van de gemeente was lastig soms. Eerst werd er een toezegging gedaan, en dan later weer de keutel intrekken.” Wat wel lukte, was een boeiende lasershow, de week voorafgaand aan Wereld Oceanen Dag. “Daarmee hebben we enorm veel hits op sociale media gehad. De bewustwording die we daarmee voor elkaar krijgen, dat is het belangrijkste.”

Op 6 juni vond – in samenwerking met de Universiteit Leiden – de Plastic Challenge Academy plaats. Hier konden belangstellenden en belanghebbenden sparren over oplossingen voor het plasticprobleem. WWF-ambassadeur Humberto Tan leidde de avond en ook Merijn Tinga, de Plastic Soup Surfer, was te gast. “Een voorbeeld van zo’n bijzondere samenwerking. De Universiteit Leiden zei: ‘we gaan jullie helpen’. Zij trokken ook weer studenten aan.”

Blijvend effect

Het blijven samenwerken is voor Cees de belangrijkste les. “Juist die betrokkenheid van mensen aanwakkeren. Dat kun je niet alleen. Laatst was ik aan het jutten op het strand toen er een vrouw naar me toe kwam en zei: ‘Oh, jullie zijn Operatie Jonas.’ Dat wil je bereiken.”

Al die activiteiten samen leidden ertoe dat Haring Rock Festival Katwijk op 12 en 13 juli koos voor herbruikbare bekers. “Je zag, de dag na het festival, in plaats van duizenden bekers op de grond, dat er maar 28 van die herbruikbare cups zijn gevonden.”

Ook al is Operatie Jonas officieel afgelopen, Cees merkt dat het doorlopend is. “Operatie Jonas krijgt een paar spin-offs van de dingen die het beste werkten. Zo hebben we een lesprogramma opgezet rondom plastic en hier een boekje voor ontwikkeld. Dit sloeg enorm goed aan bij basisscholen en de vraag ernaar is hoog. We hopen het verder uit te breiden in Nederland. Daarnaast willen veel bedrijven plastic vissen als bedrijfsuitje.”

Wil jij je ook inzetten als vrijwilliger voor Wereld Natuur Fonds? Meld je dan snel aan bij een van de vele regioteams.