Adriano Gambarini / WWF Living Amazon Initiative / WWF-Brazil
22 juli 2022

Versterking voor de beste beschermers van het bos

Inheemse gebieden spelen een belangrijke rol in het behoud van de Amazone. De inheemse gemeenschappen – de beste beschermers van het bos die vaak al eeuwen verbonden zijn met hun land – bewaken deze gebieden goed. De afgelopen 35 jaar vond slechts 1,6 procent van alle ontbossing in Brazilië plaats in deze beschermde regio’s.

De laatste jaren neemt de druk in hoog tempo toe door illegale houtkappers, landrovers, mijnwerkers en andere criminele groepen. De toename van deze druk maakt bescherming nóg noodzakelijker, maar ook veel gevaarlijker. De Braziliaanse deelstaat Rondônia – qua oppervlakte ruim 5 keer Nederland – is een van de staten die het zwaarst onder druk staan door illegale ontbossing.

“De beschermers van het bos lopen veel risico”, vertelt Neidinha, projectcoördinator van de Kanindé Ethnoenvironmental Defense Association. “De hele wereld heeft gezien wat er gebeurde in Vale do Javari. In de deelstaat Rondônia is het niet anders”, zegt ze verwijzend naar de recente moorden op de inheemse onderzoeker Bruno Pereira en de Britse journalist Dom Philips.

Beschermen op afstand

Met de inzet van technologie als drones, apps en satellietbeelden én samenwerkingen met inheemse gemeenschappen en organisaties als Kanindé werkt WWF Brazilië aan het opsporen van milieucriminaliteit en het versterken van de bescherming van inheemse gebieden. Ruim 5.000 mensen uit vijf inheemse gemeenschappen in Rondônia hebben al baat bij de training en het project.

Neidinha: “De beschermers voelen zich sterker wanneer ze de technologie goed onder de knie hebben. Door de inzet van drones verkleinen we het risico op aanvallen, omdat we niet vlakbij de indringers hoeven te komen. Naast de training zijn er monitoringsposten opgezet in verschillende dorpen, en is een controlecentrum gerealiseerd in het hoofdkantoor van Kanindé. Zo wordt de monitoring van het gebied aangevuld met permanent toezicht via satellietbeelden.”


© Marizilda Cruppe / WWF

Bitaté (21) van de Uru-eu-wau-wau-gemeenschap was in 2019 één van de eerste deelnemers aan het project. Hij werkt actief aan de bescherming van het inheemse gebied Uru-eu-wau-wau en traint andere beschermers in het gebruik van drones. “De drones en andere technieken zijn van groot belang voor de bescherming van ons gebied”, vertelt hij. “Vorige week ontdekten we een aangestoken brand. Dankzij de drones hoeven we niet dichtbij te komen om de exacte locatie van de indringers te bepalen. We voelen ons veel veiliger! Ook is de informatie die we doorgeven aan de autoriteiten betrouwbaarder en worden onze klachten serieus genomen.”

Beweging voor bescherming

Het project wordt – dankzij 3FM Serious Request 2021 - uitgebreid naar de deelstaat Acre. “De situaties in deze twee deelstaten zijn heel verschillend”, legt Rodrigo Balbueno, natuurbeschermer bij WWF Brazilië, uit. “In Acre hebben sommige gemeenschappen verminderde toegang tot mobiele telefoons en andere technologie, en is er een minder goede beheersing van de Portugese taal. De opleiding moet hierop worden aangepast.”

De komende twee maanden starten de trainingen in Acre, onder leiding van inheemse instructeurs uit Rondônia. “Deze samenwerking is ontzettend belangrijk. Er ontstaat een beweging van inheemse gemeenschappen die zich samen inzetten en zich versterken om de Amazone te beschermen.” Meer bescherming is hard nodig. De afgelopen drie jaar nam de ontbossing in de Amazone hard toe, en dat terwijl dit grootste regenwoud ter wereld onmisbaar is voor miljoenen dieren, mensen én in onze strijd tegen klimaatverandering.

Gerelateerde artikelen

Andre Dib / WWF-Brazil

Uitkomst Amazonetop: wel beschermen, geen jaartal

In Brazilië vindt van 4 tot en met 9 augustus een bijzondere Top plaats. Alle acht Amazonelanden schuiven aan voor overleg over het stoppen van ontbossing van het grootste regenwoud ter wereld. De verwachtingen zijn hooggespannen, want het is voor het eerst sinds 2008 dat de Amazonelanden bijeen komen. Directe actie is hard nodig, want op dit moment is al 17% van het woud vernietigd. Volgens WWF is het essentieel dat houtkap en illegale goudwinning zo snel mogelijk (uiterlijk per 2030) worden gestopt en dat 80% beschermd wordt, om een kantelpunt te voorkomen.
Meer info
Day's Edge Productions / WWF-US

Ondanks daling blijft de ontbossing in de Amazone groot

In de eerste vier maanden van 2023 is in het Braziliaanse Amazonegebied 38 procent minder ontbost dan in dezelfde periode vorig jaar. In de savannes van de Cerrado is in dezelfde periode echter 17 procent méér natuur verwoest door ontbossing dan in het jaar daarvoor. Dit blijkt uit gegevens van het Braziliaanse Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek (INPE). Als je alle ontbossing in Brazilië vanaf augustus 2022 bij elkaar optelt is het de hoogste mate van ontbossing die ooit is geregistreerd.
Meer info
Peter Caton / WWF-UK

Voedselproductie Zuid-Amerika daalt door ontbossing

Helaas weten we inmiddels allemaal dat grootschalige ontbossing een van de belangrijkste oorzaken is van klimaatverandering. Maar wist je dat deze verandering ook aanzienlijke gevolgen heeft voor de voedselproductie? Brazilië is een van de landen die kampt met productiviteitsverlies.
Meer info

Blijf op de hoogte

Ontvang inspiratie, acties, duurzame tips en het laatste natuurnieuws van WWF in je mail én krijg 10% korting in onze duurzame webshop (inschrijven mag vanaf 16 jaar).