Juan Pratginestos / WWF

Kurkdroog of juist kletsnat

De Pantanal is een soort soepkom, die ieder half jaar bijna helemaal volloopt met water uit de omringende bergen en rivieren.

  • Een paradijs voor vogels
  • Delen van de Pantanal zijn officieel UNESCO-werelderfgoed

Jaguar en reuzenmiereneter

In het hart van Zuid-Amerika, verspreid over Brazilië, Bolivia en Paraguay, ligt de Pantanal: het grootste moerasgebied wereldwijd. Afhankelijk van het seizoen is het er droog of juist kletsnat. De Pantanal is minder bekend dan de Amazone ten noorden, maar dit gebied heeft de grootste aantallen dieren in Zuid-Amerika. Er komen meer dan 600 vogelsoorten voor, waaronder ook veel trekvogels. Voor deze vogels is dit gebied een rustpunt in hun lange reis naar Noord-Amerika. Het is ook de wereld van de jaguar, de manenwolf, de kleurrijke hyacinthara, het Pantanalhert en de reuzenmiereneter. En van heel veel andere dier- en plantensoorten, die het gebied met zo’n 3 miljoen mensen delen. De Pantanal biedt belangrijke diensten voor de regio, waaronder een opslagplaats voor koolstof, regulering van regenval en zuivering van water. Dat maakt de Pantanal een belangrijk wetland voor de natuur wereldwijd.

Richard Barrett / WWF-UK

Bedreigingen voor de Pantanal

  • 1

    Waterkrachtcentrales

    Om de groeiende economie van energie te voorzien, bouwt de Braziliaanse regering waterkrachtcentrales in de rivieren die naar de Pantanal stromen. Die dammen blokkeren de toevoer van water. De dammen veranderen ook het natuurlijke ritme van het natte en droge seizoen en dat heeft zijn gevolgen voor de planten en dieren, die bijvoorbeeld afhankelijk zijn van de uitgestrekte poelen water die jaarlijks ontstaan. 

  • 2

    Ontbossing

    Massale ontbossing in de bosgebieden rond de Pantanal zorgt voor erosie van de bodem. Er zijn immers geen  boomwortels meer om de grond vast te houden. Al die grond komt in de Pantanal terecht, waardoor de lagunes, meren en moerassen dichtslibben.

Michel Gunther / WWF

De pantanal beschermen

  • 1

    Lobbyen en onderzoek

    We lobbyen voor beter beheer van de rivieren en meren in en rond de Pantanal. In alle plannen voor dammen, kanalen en landbouw moeten de gevolgen voor de natuur worden meegenomen. Daarom bouwen we netwerken met stakeholders, zoals de lokale bevolking, het bedrijfsleven, regeringsinstanties en diverse organisaties actief in het landschap. We doen onderzoek, delen de resultaten en adviseren bij het opstellen van plannen voor het gebied.

  • 2

    Duurzame productie

    We willen graag dat iedereen volgens duurzame standaarden gaat produceren. Samen met de veeteeltsector kijken we hoe er efficiënter gewerkt kan worden, zodat het land minder zwaar begraasd wordt. Ook werken we samen met veeteeltorganisaties om methodes te ontwikkelen die het verlies van vee door jaguars tegengaan. Dat voorkomt vervolgens ook dat er illegaal gejaagd wordt op jaguars. Samen met de lokale bevolking ontwikkelen we alternatieve inkomstenbronnen die goed samengaan met de natuur.

  • 3

    Beschermde gebieden

    We werken aan netwerken van beschermde gebieden en ondersteunen het management ervan, samen met de lokale bevolking. Zo werken we in Bolivia en Paraguay samen met vijf andere organisaties aan het verbinden van diverse natuurgebieden. Samen levert dit miljoenen hectares aan grotendeels onaangetaste bossen op, een parel voor de biodiversiteit en zeer belangrijk als een buffer tegen klimaatverandering.

    Lees verder

Waar wij ons op richten

Het leven in de Pantanal

Brent Chambers
Jaguar
Jaguar
Als vervanger voor de lichaamsdelen van de tijger worden nu jaguars gebruikt in Chinese medicijnen.
R.Isotti, A.Cambone / Homo Ambiens / WWF
Biodiversiteit
Biodiversiteit
Alles is met alles verbonden

Resultaten en Updates

Andre Dib / WWF-Brazil

Uitkomst Amazonetop: wel beschermen, geen jaartal

In Brazilië vindt van 4 tot en met 9 augustus een bijzondere Top plaats. Alle acht Amazonelanden schuiven aan voor overleg over het stoppen van ontbossing van het grootste regenwoud ter wereld. De verwachtingen zijn hooggespannen, want het is voor het eerst sinds 2008 dat de Amazonelanden bijeen komen. Directe actie is hard nodig, want op dit moment is al 17% van het woud vernietigd. Volgens WWF is het essentieel dat houtkap en illegale goudwinning zo snel mogelijk (uiterlijk per 2030) worden gestopt en dat 80% beschermd wordt, om een kantelpunt te voorkomen.
Meer info
Day's Edge Productions / WWF-US

Ondanks daling blijft de ontbossing in de Amazone groot

In de eerste vier maanden van 2023 is in het Braziliaanse Amazonegebied 38 procent minder ontbost dan in dezelfde periode vorig jaar. In de savannes van de Cerrado is in dezelfde periode echter 17 procent méér natuur verwoest door ontbossing dan in het jaar daarvoor. Dit blijkt uit gegevens van het Braziliaanse Nationaal Instituut voor Ruimteonderzoek (INPE). Als je alle ontbossing in Brazilië vanaf augustus 2022 bij elkaar optelt is het de hoogste mate van ontbossing die ooit is geregistreerd.
Meer info
Peter Caton / WWF-UK

Voedselproductie Zuid-Amerika daalt door ontbossing

Helaas weten we inmiddels allemaal dat grootschalige ontbossing een van de belangrijkste oorzaken is van klimaatverandering. Maar wist je dat deze verandering ook aanzienlijke gevolgen heeft voor de voedselproductie? Brazilië is een van de landen die kampt met productiviteitsverlies.
Meer info
Per Angelstam WWF

Wat kan ik doen?

De natuur heeft jouw hulp nodig

Word donateur

Help mee door de natuur structureel met ons te beschermen voor een vast bedrag per maand. Je ontvangt hierbij eventueel een leuk welkomstcadeau. Samen kunnen we werken aan een prachtige wereld vól natuur!