Stekelroggen in Westerschelde leveren belangrijke informatie via zenders

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Tussen 2016 en 2018 werden honderden roggeneieren opgekweekt tot jonge stekelroggen. Daarvan werden in 2018 een dertigtal dieren van gele disc tags en van zendertjes voorzien en losgelaten in de Westerschelde. Nu zijn de eerste onderzoeksresultaten bekend.

Vrijwel verdwenen langs de kust

De stekelrog hoort thuis in de wateren langs de kusten van Nederland en België, maar is hier door overbevissing vrijwel verdwenen. De soort komt nog wel voor rondom de kusten van Groot Brittannië. Maar is het niet zo dat de Westerschelde inmiddels toch weer geschikt is om de stekelrog terug te brengen? Kan de stekelrog overleven in de Westerschelde? Een aantal natuurbeschermers en onderzoekers stelde zich die vragen en ging ermee aan de slag.

Het gaat goed met de gezenderde dieren

Van de 30 gezenderde stekelroggen werden er 28 door middel van akoestische signalen vanuit de zenders geregistreerd: zij hebben het avontuur dus overleefd. Verder zien we (zie ook het bovenstaande kaartje) de bewegingen tussen de antennes van zeven van deze 28 stekelroggen. Hieruit kunnen we afleiden dat de dieren nog aardige afstanden kunnen zwemmen: ze laten een gevarieerd bewegingspatroon zien en lijken te gedijen op de leefomstandigheden in het wild.

Antennes en boeien

De studie maakt gebruik van het LifeWatch observatorium. Dit observatorium heeft een systeem met antennes dat hangt aan de boeien in de Westerschelde en in het Belgische gedeelte van de Noordzee. Zodra een stekelrog met zender langs zo'n boei zwemt, wordt deze waargenomen en geregistreerd. De studieresultaten betekenen onder andere dat de visserijdruk in het gebied mogelijk wat afgenomen is. 

Oproep aan vissers

Terugmeldingen van gemerkte stekelroggen zijn van harte welkom en worden naar keuze van de melder beloond met een klein geldbedrag, een T-shirt of een fraaie koffiemok met roggenfoto. En natuurlijk de eeuwige dank van onze onderzoekers. Wanneer een rog met een merkje is gevangen, wordt gevraagd het volgende stappenplan te doorlopen:

1. Noteer de nummers die op de merkjes staan.
2. Maak een foto van de stekelrog met daarnaast een liniaal of een object waarvan bekend is wat de afmetingen zijn (bij voorkeur een munt).
3. Indien mogelijk, weeg de rog en noteer het gewicht.
4. Indien mogelijk, noteer het geslacht van de rog.
5. Zet de stekelrog weer terug in zee (voor een vervolg van het onderzoek).
6. Voer de in stap 1 t/m 4 verkregen gegevens in op het formulier op www.sharkray.eu

Waarom meer haaien en roggen in de Noordzee?

Dit onderzoek maakt deel uit van het project 'Haaien en roggen terug in de Noordzee'. Haaien en roggen kwamen tot in de jaren vijftig veel voor in de Noordzee, maar hun aantallen zijn de laatste jaren drastisch teruggelopen. De kans dat ernstig bedreigde haaien- en roggensoorten op eigen kracht weer volop in de Noordzee terugkeren en uitgroeien tot gezonde populaties is klein. En gezonde populaties haaien en roggen zijn nodig voor een gezonde Noordzeenatuur. 

Waarom stekelroggen?

We hebben ervoor gekozen om de proef te beginnen met stekelroggen, want de stekelrog plant zich makkelijk voort in gevangenschap. De soort is niet bedreigd en in delen van de Noordzee gaat het zelfs weer iets beter met de soort, maar dan met name voor de Engelse kust. In de toekomst willen we ook soorten die vrijwel verdwenen zijn - zoals de vleet en de zee-engel - weer terugkrijgen in de Noordzee.

In het project 'Haaien en roggen terug in de Noordzee' werken we samen met Blue Linked, Dutch Shark Society, Sportvisserij Nederland, en Stichting de Noordzee.