Ssssssst… Geluid verdwijnt uit Amazone door branden
Wie wel eens in een regenwoud geweest is, weet het: overal hoor je geluid. Vogels die zingen, insecten die tjirpen, een miereneter die over de grond scharrelt, een luiaard die op zijn gemak door de boom beweegt. Onderzoekers ontdekten pasgeleden dat het in de Amazone juist steeds stiller wordt.
Het onderzoeksteam van de universiteit van Maryland nam duizenden uren aan geluid op in drie soorten bossen: bos dat was gekapt, dat één keer was verbrand en dat meerdere keren was verbrand. Wat blijkt? Gebieden die meer dan één keer werden getroffen door brand zijn stiller dan andere gebieden. In natuurgebieden waar gekapt is of waar één keer brand is geweest, is een grotere diversiteit aan geluid te horen. Het team analyseerde hoe divers de geluiden waren gedurende de dag en hoe ze met elkaar samenhingen. Bossen die meerdere keren waren verbrand klonken homogener, met minder diversiteit en minder interactie.
Naast geluidsopnames werden ook luchtbeelden van de bossen gemaakt. Het team was verbaasd te meten dat de hoeveelheid vegetatie niet overeenkomt met de hoeveelheid geluid: meer bomen betekent niet een gevarieerdere dierengemeenschap.
Een andere opvallende bevinding is dat niet vogels maar insecten het duidelijkste signaal zijn van de achteruitgang van het bos. Akoestische monitoring wordt vaak gebruikt om vogelpopulaties in kaart te brengen, vogels zingen namelijk in de ochtend en in de schemering. Maar juist op het midden van de dag en in de nacht was het verschil het grootst: het uren van de insecten. Het is dus enorm belangrijk om écht naar insecten te luisteren!
De branden die zorgen voor de stilte in het bos zijn geen natuurlijk verschijnsel. Ontbost gebied wordt in brand gestoken om plaats te maken voor veeteelt en landbouw. De grootschalige ontbossing en de effecten van klimaatverandering – zoals droogte en harde wind – zorgen ervoor dat de branden grote delen van het regenwoud verwoesten.
Naast het herstellen van vernietigd bos, het beschermen van gebieden en het bestrijden van branden, is het dus enorm belangrijk om bossen ook te beschermen tegen herhaalde branden. Zo behouden we het orkest van de Amazone.
Het onderzoek is gepubliceerd in Proceedings of the National Academy of Sciences.
Razendsnelle ontbossing vernietigt meer dan alleen bos. Maar het tij keert, wereldwijd. Met een nieuwe president in Brazilië, een sterke bossenwet in Europa en de beloftes van wereldleiders om bossen te beschermen worden grote stappen in de goede richting gezet.
Nú is het moment om samen door te zetten.
Ontvang inspiratie, acties, duurzame tips en het laatste natuurnieuws van WWF in je mail én krijg 10% korting in onze duurzame webshop (inschrijven mag vanaf 16 jaar).