Maak natuur bondgenoot

Deze week schreef demissionair minister Cora van Nieuwenhuizen in een brief aan de Tweede Kamer dat wat haar betreft ‘ruimtelijke kwaliteit’ en de ‘wateropgave’ meer met elkaar verbonden moeten worden. Dit signaal komt wat mij betreft geen dag te vroeg. Maar wat betekent dit nu precies? Simpel gezegd komt het er op neer dat je bijvoorbeeld in het rivierengebied aandacht hebt voor meerdere zaken: zowel de bescherming tegen hoogwater als het ontwikkelen van natuur en dat je daar handige combinaties mee kan maken.

De komende jaren gaan 1.300 kilometer aan dijken in het rivieren-, delta- en waddengebied op de schop binnen het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Het Deltaprogramma waterveiligheid, zoetwater en ruimtelijke adaptie moet Nederland klimaatbestendig maken. Deze beide programma’s kunnen ervoor zorgen dat we naast een veilig Nederland met voldoende zoetwater ook veel meer natuur creëren. Toegankelijke natuur met kansen voor ondernemers. Dat dit geen wensdenken is bewijst het succesvolle Ruimte voor de Rivieren programma van de afgelopen 25 jaar. Hierin is het rivierengebied veiliger gemaakt in combinatie met de aanleg van 25.000 hectare natuur. Maar ook kan je denken aan kwelders voor de dijken die de hoogte van golven verlagen en veengebieden die water vasthouden en zo wateroverlast en droogte verminderen. Toch zijn deze voorbeelden nog geen standaardpraktijk. Veel waterprojecten worden nog sober en doelmatig uitgevoerd: beton, stortsteen en hekken eromheen. Zonder winst voor de natuur en leefbaarheid.

Dat moet wat WWF betreft anders. Gelukkig staan we daarin niet alleen: vele andere instanties, zoals het College van Rijksadviseurs, vinden dat ook. Maar het hoe is best een ingewikkeld verhaal. Niemand – ook WWF niet - wil afbreuk doen aan de waterveiligheid bijvoorbeeld. En het vraagt veranderingen in cultuur en taakverdelingen tussen bijvoorbeeld provincies en waterschappen. WWF zette al veel opties en mogelijkheden op een rij en in december 2020 heeft de Tweede Kamer, een motie (De Groot en Bromet) aangenomen die de Minister van IenW oproept om een verkenning te doen naar die verbinding.

De minister hintte er op dat er een ambitie gesteld kan worden in het regeerakkoord. Dat er nu nadruk wordt gelegd op meer aandacht voor verbinding tussen de watergerelateerde zaken en andere belangrijke maatschappelijke opgaves zoals meer natuur, is een hele positieve ontwikkeling. Ik vind het fantastische nieuws. Het is echt van groot belang voor onze welvaart, ons welzijn en voor de natuur om alles uit de kast te halen om meer ruimte voor natuur, groen en mensen te creëren. De biodiversiteits-en klimaatcrisis stellen ons voor grote opgaven en die moeten we wel slim aanpakken. Dus Tweede Kamer, formerende partijen, provincies, waterschappen, minister: voeg daad bij het woord, dit is het moment.