Een dag mee met STCC: zeeschildpaddenonderzoek van dichtbij

Onderzoek in Wacao

Normaliter monitort STCC in totaal 12 stranden, die ze verspreid over 7 dagen bezoeken. Daarbij houden ze de zeeschildpadden en hun leefomgeving in de gaten, zowel op het strand als in zee, en letten ze op bijzonderheden. Soms helpen ze een schildpad in nood, bijvoorbeeld wanneer er eentje vastzit in een vissersnet of wanneer ze een dier met een verwonding tegenkomen. Kleine verwondingen behandelen ze ter plekke; bij ernstigere gevallen wordt de schildpad naar een dierenarts gebracht. STCC voert ook regelmatig zogenoemde netting sessies uit op twee plekken: Wacao en Ascencion. Wacao is een afgesloten terrein van de Nederlandse Defensie, waar STCC toestemming heeft om onderzoek te doen.

Die dag waren we met 27 mensen: 2 medewerkers van STCC en 25 vrijwilligers. Vooraf kregen we een uitgebreide briefing. Ard legde de procedure uit en daarna werden we in groepen verdeeld, ieder met een eigen taak. Het werd meerdere keren benadrukt dat we de schildpadden alleen met handschoenen mochten aanraken.

Foto: Ard Vreugdenhil, STCC

Hoe het werkt

Eerst werd een groot net in het water gelegd om een deel van de baai af te zetten. Daarna gingen snorkelaars het water in om de schildpadden te zoeken. Zodra er eentje werd gezien, hielpen meerdere mensen om het dier voorzichtig uit het water te halen.

Elke schildpad werd onderzocht door een getraind teamlid. Er werd gekeken of er tumoren aanwezig waren (fibropapillomatosis). Gezonde dieren kwamen op een groene handdoek terecht, zieke dieren op een rode.

Aan de tafels stonden drie teams klaar om de schildpadden zorgvuldig te onderzoeken. Mijn groep werkte met de zieke dieren. Eén vrijwilliger hield de schildpad vast en kalmeerde hem met zachte bewegingen langs de nek. Soms praatten we ook rustig tegen het dier. Het klinkt misschien gek, maar een kalme stem helpt ze echt ontspannen.

Ik was verantwoordelijk voor de metingen: ik gaf de schildpadden een nummer, noteerde de afmetingen en meette ook de tumoren. Daarna woog ik ze met een hangweegschaal. Voor de zwaardere schildpadden had ik hulp nodig, want ze moesten met één hand gewogen worden. De zwaarste die ik woog, was bijna 9 kilo. Een ander teamlid maakte foto’s en alles werd opgeslagen in de EarthTrack-app.

Na afloop brachten we alle schildpadden terug naar zee. Ik mocht er zelf ook eentje dragen en loslaten. Wat een bijzonder moment: het zijn zulke mooie en tegelijk kwetsbare dieren. In totaal onderzochten we die dag 19 schildpadden: 13 gezonde en 6 zieke. De resultaten worden gedeeld met de overheid van Curaçao, zodat er betere beschermingsmaatregelen kunnen worden genomen.

Foto: zeeschildpad met tumoren.

Confronterend beeld

Sommige dieren maakten veel indruk. Eén schildpad had tumoren, een half dichtgeknepen oog en een rode vloeistof die uit zijn bek kwam. Het was onduidelijk of het bloed was of iets dat hij had gegeten. Dat beeld vergeet ik niet snel.

Fibropapillomatosis komt vaak door vervuiling. In Wacao zit er verhoogd nikkel en lood in het zeegras, veroorzaakt door militaire schietoefeningen in het gebied. Ook op Ascencion, de andere onderzoekslocatie, zien ze vaak schildpadden met tumoren. Daar spoelt in de maanden april tot juni veel sargassum aan. Dat zeewier verstikt planten en dieren, waardoor schildpadden extra kwetsbaar zijn. Onlangs heeft STCC nog 20 zeeschildpadden vrijgelaten, nadat ze tijdelijk waren opgevangen in het Curaçao Sea Aquarium vanwege de sargassumoverlast.

Na zo’n dag in het veld met STCC kijk ik met heel andere ogen naar de schildpadden die ik soms vanaf de kust zie. Wat een voorrecht om dit werk van zo dichtbij te mogen meemaken.