Het gaat slecht met de natuur op Bonaire, Saba en Sint-Eustatius
Volgens het Staat van de Natuur-rapport 2024 verkeert de natuur op de BES-eilanden (Bonaire, Saba en Sint-Eustatius) in een matige tot zeer slechte staat. Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) en partners maken zich ernstige zorgen over de toekomst van de natuur op deze Caribisch-Nederlandse eilanden en roepen de Nederlandse regering op om minimaal 300 miljoen euro beschikbaar te stellen voor natuurbescherming en -herstel alsook verbetering van de milieuinfrastructuur.
Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) is verantwoordelijk voor het natuurbeleid op de BES-eilanden. In het Natuur- en milieubeleidsplan Caribisch Nederland 2020–2030 (NMBP) zijn de doelstellingen voor de eilanden vastgelegd. Op basis van deskundige en lokale kennis schat WWF-NL dat er tot 2030 nog minstens 300 miljoen euro extra nodig is om dit plan uit te voeren: 150 miljoen euro voor directe natuurbescherming en -herstel, en nog eens 150 miljoen euro voor het verbeteren van milieutechnische voorzieningen, zoals afvalwaterbehandeling. Voor de periode 2025–2030 is er echter nog geen budget toegezegd.
In een gezamenlijke verklaring waarschuwen meerdere natuurorganisaties op de eilanden dat de ecosystemen een kritiek kantelpunt naderen. Zonder snelle en structurele financiële ondersteuning dreigt onomkeerbare schade aan koraalriffen, mangroves en natuurgebieden op land. Dit brengt niet alleen de biodiversiteit in gevaar, maar ook voedselzekerheid, klimaatbestendigheid en lokale economieën. De Nederlandse overheid moet haar verantwoordelijkheid nemen en natuur op de eilanden op gelijke wijze opnemen in de nationale begroting als in Europees Nederland.
Het Staat van de Natuur-rapport 2024 toont aan dat de biodiversiteit in Caribisch Nederland zwaar onder druk staat. Onderzoek van Wageningen Marine Research en Wageningen Environmental Research wijst op drie hoofdbedreigingen: invasieve soorten, loslopend vee en klimaatverandering. Voor kwetsbare gebieden zoals koraalriffen spelen ook vervuiling door gebrekkige afvalwaterzuivering, ziektes en overbevissing een grote rol. Als biodiversiteit verloren gaat, verdwijnen ook de essentiële diensten die de natuur levert. In 2013 werd de economische waarde van deze ecosysteemdiensten geschat op 31% (Bonaire), 63% (Saba) en 24% (Sint-Eustatius) van het bruto binnenlands product (BBP) van de eilanden.
Ondanks de grote uitdagingen zijn er in de eerste uitvoeringsfase van het NMBP al diverse succesvolle natuurbeschermingsprojecten uitgevoerd. Zo zijn er goede resultaten geboekt met het verwijderen van loslopend vee, verwilderde katten en invasieve leguanen. Deze acties moeten worden voortgezet en opgeschaald. Dankzij Nederlandse financiering hebben lokale organisaties bedreigde soorten zoals zeeschildpadden, tijgerhaaien, tropische bossen en koraalriffen kunnen beschermen. Het is nog niet te laat voor de natuur op de BES-eilanden, maar structurele financiering is noodzakelijk om verdere achteruitgang te stoppen en deze positieve ontwikkelingen voort te zetten.
In het Caribisch gebied richten we ons op het beschermen van kusten en iconische zeedieren zodat ze beter bestand zijn tegen bedreigingen zoals klimaatverandering. We werken samen met partners aan het herstel van de koraalriffen en mangrovebossen.
Help ons de natuur te beschermen met een eenmalige gift. Samen kunnen we werken aan een prachtige wereld vól natuur!
