Noodhulp
WWF-NL stelde 10.000 euro beschikbaar voor noodhulp aan de mensen in de dorpen bij het Ujong Kulon NP en het park zelf, dat veel schade leed aan gebouwen, steigers en boten. WWF in Indonesië heeft geholpen bij het opruimen van de ravage en verdeling van hulpgoederen. Daarna zijn medewerkers van WWF en Ujong Kulon gaan kijken hoe het met de neushoorns en de vegetatie was gesteld in het deel van het park dat het zwaarst getroffen is. De 4 – 7 meter hoge golf drong door tot 500 m landinwaarts en verwoestte grote delen van het bos. Gelukkig werden er geen dode neushoorns of andere bedreigde diersoorten aangetroffen. Een grondig en volledig onderzoek in het gehele park zal op korte termijn moeten uitwijzen wat de precieze gevolgen zijn voor de Javaanse neushoorns en hun leefgebied.
Enige populatie ter wereld
De tsunami maakt duidelijk dat de zoektocht naar een tweede leefgebied voor de Javaanse neushoorns versneld moet worden opgepakt. De populatie in het Ujong Kulon NP is de enige overgebleven ter wereld en neemt langzaam toe. Maar een uitbarsting van de Krakatau, een tsunami of een besmettelijke ziekte kan alle neushoorns in een keer wegvagen. Al jaren zoekt WWF samen met de Indonesische overheid naar een geschikt tweede leefgebied waar een deel van de dieren uit Ujong Kulon gevestigd kan worden. Het risico dat de laatste Javaanse neushoorns op aarde in één klap verloren gaan is daarmee minder groot. De tsunami van december 2018 laat zien dat dat risico zeer reëel is.
Tweede leefgebied
Vorig jaar leek er een gebied te zijn gevonden: Cikepuh, een militair oefenterrein in West-Java. Helaas bleek dat de militairen het toch niet wilden opgeven, en er samen gebruik van maken is niet wenselijk. De aandacht richtte zich vervolgens op het heuvelachtige eiland Panaitan dat onderdeel uitmaakt van Ujong Kulon. Hier zou minder gevaar zijn voor een tsunami; op het vasteland zou die stukslaan en grote verwoestingen aanrichten (dat is op 22 december bevestigd) maar over de lage delen van een eiland zou hij heen spoelen. De aanname is dat de neushoorns hoger op het eiland gaan zitten vanwege de voedselrijke omgeving daar en daardoor niet door een tsunami zouden worden getroffen. Door de omringende zee is het nieuwe neushoorngebied ook minder makkelijk toegankelijk voor mensen. Onderzoek moet bevestigen of het eiland een alternatief kan zijn.
Gevolgen van een ramp verminderen
Hans Beukeboom, adviseur van WWF-NL, hoopt dat deze ramp ook iets goeds met zich meebrengt, namelijk dat het zoeken en opzetten van een tweede leefgebied in een stroomversnelling komt. "Deze zoektocht wordt al jarenlang door WWF-NL ondersteund. Een tsunami kunnen we niet tegenhouden, wel de gevolgen verminderen."
De laatste 68 Javaanse neushoorns
In 1967 waren er nog maar dertig Javaanse neushoorns op Java. Het aantal is inmiddels meer dan verdubbeld tot 68. Ooit leefde de Javaanse neushoorn in grote delen van India, Bhutan, Thailand en Vietnam. Door verlies van leefgebied en stroperij werden ze daar uitgeroeid. In 2010 stierf de laatste Javaanse neushoorn in Vietnam, door een stroper die het op zijn hoorn gemunt had. Dankzij intensieve natuurbescherming stijgt het aantal Javaanse neushoorns in Ujong Kulon geleidelijk.
Dag en nacht bewaakt
WWF zet zich al sinds 1962 in voor het behoud van de Javaanse neushoorn. De laatste vijf jaar is de populatie op Java relatief stabiel (groeit langzaam). In het Ujung Kulon Nationaal Park heeft WWF-Indonesië samen met YABI (de Indonesische neushoornstichting) en parkautoriteiten veel gedaan om de dieren te beschermen. Zo zijn er speciale units die dag en nacht in het park waken om stroperij te voorkomen en hebben ze 120 cameravallen geplaatst om de neushoorns goed in de gaten te houden.
Fragment bij RTL
Woensdag 9 januari was Hans Beukeboom aanwezig bij 5 Uur Live op RTL om te vertellen over de bedreiging van de Javaanse neushoorns en de gevolgen die de tsunami gehad heeft op hun leefgebied. Ook vertelde hij over de activiteiten die gedaan kunnen worden om de Javaanse neushoorn te beschermen, mede dankzij de jullie donaties en de deelnemers van de Nationale Postcode Loterij. Bekijk hier het fragment.
Lees meer over de aanpak van WWF om neushoorns te beschermen.
