Verhalen uit het veld
05 november 2025

Fredinand heeft één missie: de orang-oetan beschermen

Door Fredinand P. Lobinsu, WWF-Maleisië

"Uw sollicitatie voor programma-assistent bij het bosherstelproject in het Matarop-gebied in Kinabatangan is goedgekeurd. Gefeliciteerd!" Die dag in juni 2005 was het gelukkigste moment in mijn leven. Na mijn studie en na 6 maanden zoeken naar een baan was ik aangenomen bij WWF-Maleisië.

Verhalen uit het veld
Bekijk meer artikelen

Ik ben opgegroeid in de hooglanden van Maleisië. Gewend aan watervallen, kleine beekjes, kleine fruitboerderijen, heuvelachtige gebieden en de Dusun-taal. Ik had gemengde gevoelens bij mijn nieuwe baan. Ik was nerveus en opgewonden, omdat ik in een andere omgeving met andere mensen en met andere verwachtingen terecht zou komen. Dit was het begin van mijn leven als natuurbeschermer.

Mijn eerste excursie

Mijn eerste excursie weet ik nog goed. Het was een lange autorit van 2 uur over slechte wegen. Mijn begeleider bleef maar spannende verhalen vertellen over tijgers, bloedzuigers, krokodillen en overstromingen. Uiteindelijk bereikten we om 22.00 uur een van de dorpen in Kinabatangan. Ik was zo moe dat ik me afvroeg waar ik in godsnaam aan begonnen was.

Maar de volgende ochtend was geweldig! Het geluid van wilde dieren, vogels, Borneose gibbons, makaken, insecten en bovenal olifanten én orang-oetans zorgde ervoor dat ik me meteen verbonden voelde met hen. Ik was zo onder de indruk van het landschap en de geluiden van de natuur dat het mijn hart veroverde. "Ik ga deze plek zo leuk vinden", fluisterde ik in mezelf.

Regenwoud vol wild

De Kinabatanganrivier (Sungai Kinabatangan) ligt in Sabah, in het oosten van Maleisië. Het is de op 1 na langste rivier van Maleisië en loopt 560 kilometer van de bron in de bergen van zuidwest Sabah tot de monding in de Suluzee, ten oosten van Sandakan.

Het gebied staat bekend om zijn bijzondere dieren en gebieden zoals kalksteengrotten en kalksteenbossen, Dipterocarpbos, rivierbossen, zoetwatermoerassen, hoefijzermeren en mangrovebossen aan de kust.

Het is de thuisbasis van meer dan 250 vogelsoorten en de enige plek waar 11 soorten primaten leven. Maar ook de Borneose olifant, de nevelpanter en de zeldzame Sumatraanse neushoorn. Het gebied heeft een enorme biodiversiteit en zou het enige beboste overstromingsgebied zijn. Bovendien bestaat de lokale bevolking uit een gemengde cultuur van Orang Sungai (riviervolken).

 Luchtfoto van de rivier de Kinabatangan en het tropische regenwoud van de rivier in Borneo naturepl.com / Juan Carlos Munoz / WWF

Bedreigingen voor het bos

Ondanks de enorme biodiversiteit is Kinabatangan eigenlijk een kleine strook bos die versnipperd is door ongeorganiseerde landbouw. Die landbouw heeft schade toegebracht aan het leefgebied van dieren als de Borneose olifant, maar vooral aan orang-oetans. Die versnippering van bos leidde ook tot conflicten tussen mensen en dieren. Ik heb ooit een olifant een oliepalmplantage zien betreden. Dat is logisch, want zijn pad werd geblokkeerd door de plantage.

WWF in actie

WWF-Maleisië is een boomplantprogramma gestart om de versnipperde bossen weer met elkaar te verbinden voor orang-oetans en alle andere wilde dieren. Daarnaast is het programma bedoeld om de Kinabatangan-gemeenschap bewust te maken van het feit dat hun gebied rijk is aan biodiversiteit en het dubbel en dwars waard is om te beschermen.